Σπεράντζα Βρανά, το τράμ το τελευταίο ...
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Η Σπεράντζα Βρανά είδε το φως της ζωής στις 6 Φεβρουαρίου του 1932 στο Μεσολόγγι και το φυσικό της όνομα ήταν Ελπίδα Χωματιανού. Πρόβα τζενεράλε στο θεατρικό σανίδι θα κάνει το 1948 στην μνημειώδη παράσταση του αξεπέρασου συγγραφικού διδύμου Σακελλάριου – Γιαννακόπουλου «Άνθρωποι... άνθρωποι», λαμβάνοντας άδεια συμμετοχής ως εξαιρετικό ταλέντο. Σ΄αυτό το θεατρικό τους εγχείρημα οι συγγραφείς πρόθεση είχαν να αναδείξουν νέα καλλιτεχνικά ταλέντα. Και πράγματι η παράσταση θα ξεπεράσει κάθε προσδοκία των συγγραφέων, αφού μέσα απο αυτήν θα ξεπηδήσει ένας γαλαξίας αστέρων, που θα σημαδέψουν ανεξίτηλα την καλλιτεχνική μας σκηνή. Είναι η παράσταση στην οποία θα πρωτοεμφανιστούν ο Μίμης Φωτόπουλος, η Σμαρούλα Γιούλη, ο Ορέστης Μακρής, η Ειρήνη Παππά και βεβαίως η Σπεράντζα Βρανά. Σ΄αυτή την πρωτόλλεια εμφάνισή του το μαγικό κορίτσι των βαριετέ, υποδύεται έναν μάγκικο ρόλο και θα δώσει ρεσιτάλ ερμηνείας. Στην κυριολεξία έδωσε τα διαπιστευτήρια μιας μεγάλης θεατρίνας. Αποπερατώνιντας τον ρόλο της η Σπεράντζα Βρανά, θα τραγουδήσει το έκτοτε εθνικό μας τραγούδι «Το τράμ το τελευταίο», προξενώντας πανδαιμόνιο στα καλλιτεχνικά μας δρώμενα. Ωστόσο ευρύτερα θα καθιερωθεί στο θεατρόφιλο κοινό το 1953, με το εκπληκτικό νούμερό της στην επιθεώρηση «Δώσε» στο θέατρο «Ακροπόλ». Έχοντας το θείο δώρο του μοναδικού μουσικοχρευτικού της ταμπεραμέντου, η Σπεράντα Βρανά αυτή την περίοδο θα τραγουδήσει τα γνωστά μας επιθεωρησιακά τραγούδια «Μονοπάτι», «Δώσε», «Μάμπο βραζιλέϊρο» και βεβαίως «Το τράμ το τελευταίο», που απογειώνουν την φήμη της και την καθιστούν σύμβολο του επιθεωρησιακού χώρου.
Παράλληλα όμως με την πολυεδρική παρουσία της, στα βαριετέ, τις επιθεωρήσεις και την πρόζα, η μεγάλη ντίβα ξεκινάει και την επιτυχημένη προυσία της στο κινηματογράφο. Για πρώτη φορά θα εμφανιστεί στην μεγάλη οθόνη το 1950 στην ταινία «Έλα στο θείο» του Νίκου Τσιφόρου. Η ταινία πάραυτα που θα την κάνει πλατιά γνωστή στο κινηματογραφόφιλο κοινό, είναι «Η κάλπικη λίρα» το 1955 του έξοχου Γιώργου Τζαβέλλα. Ενώ θα ακολουθήσουν και άλλες σπουδαίες συμμετοχές που καταξιώνουν και κινηματογραφικά την Σπεράντζα Βρανά. Αναφέρουμε ενδεικτικά τις : «Το σωφεράκι» (1953), «Η ωραία των Αθηνών» (1954), «Ο σλκηρός άνδρας» (1961), «Ο φαλακρός μαθητής» (1979) κ.α. Σ΄αυτή την μακρά καλλιτεχνική της πορεία, η Σπεράντζα Βρανά θα συνεργαστεί με όλους τους μεγάλους της θεατρικής μας σκηνής και θα γράψει χρυσές σελίδες ιστορίας. Είναι εξάλλου το μοναδικό της ταλέντο, η εκρηκτική της σεξουαλικότητα, αλλά και η έξοχη σκηνική της παρουσία, που γονιμοποιούν και τις θεατρικές της αρετές και την εξακοντίζουν καλλιτεχνικά. Ωστόσο η Σπεράντζα Βρανά επειδή πραγματικά ήταν μια μεγάλη καλλιτέχνης, δεν θα παρασυρθεί ποτέ απο προπαίτεια και μεγαλαυτία. Βαθιά συνειδητοποιημένη και ως καλλιτέχνης και ως άνθρωπος, θα περιβάλλει πάντα τα βήματά της με ήθος και κοινωνική αξιοπρέπεια. Ένα οδυνηρό όμως αυτοκινητιστικό ατύχημα το 1985, θα την καθηλώσει για μακρό χρονικό διάστημα σε καροτσάκι και θα την εξωθήσει σε άλλες δημιουργικές δραστηριότητες, όπου και θα ανακαλύψει και άλλες καλλιτεχνικές της φλέβες. Γράφει έτσι το πρώτο της βιβλίο αυτοβιογραφικού χαρακτήρα «Τολμώ», το οποίο γίνεται αμέσως μπέστ σέλερ σημειώνοντας μεγάλη εκδοτική επιτυχία. Θα ακολουθήσουν έτσι και άλλα αξιόλογα βιβλία της στο φάσμα της συγγραφής, όπως «Το θέατρο, τα μπουλούκια και εγώ», «Επιθεώρηση καψούρα μου !», «Ο οργασμός του μπράβο», καθώς και άλλες εκδόσεις απο διαφορετικές εκφάνσεις της ζωής. Αλλά και μετά το ατύχημα η Σπεράντζα Βρανά, αντλώντας απο τα ανεξάντλητα αποθέματα της αισιοδοξίας της, θα εξακολουθήσει να εμφανίζεται σε τηλεοπτικές εκπομπές και θα μεταδίδει τα κύμματα της δημιουργικής της αισιοδοξίας. Για τελευταία φορά κινηματογραφικά η μεγάλη ηθοποιός, θα εμφανιστεί στην επιτυχημένη ταινία «Safe sex» των πολυτάλατων Ρέππα-Παπαθανασίου. Ενώ το 2008 εμφανίστηκε στο Ηρώδειο στην παράσταση «Αυτά που΄καψαν το σανίδι» των Κραουνάκη – Νικολακοπούλου, προξενώντας συγκινησιακή έξαρση στο κοινό, όταν καθισμένη στα πρώτα καθίσματα – αφού λόγω βάρους δεν μπορούσε να ανέβει στην σκηνή – τραγούδησε το «Μονοπάτι», κάνοντας το κοινό του Ηρωδείου να δακρύσει και να αναπολήσει μεγάλες στιγμές της πολύπλαγκτης καλλιτεχνικής μας σκηνής. Στις 2 Σεπτεμβρίου του 2009, η Σπεράντζα Βρανά προσβεβλημένη απο την καρδιά της έφυγε απο κοντά μας, παίρνοντας για πάντα «το τράμ το τελευταίο», μιας γεμάτης δημιουργία, δόξα, εκτυφλωτική λάμψη, αλλά προπαντός ανθρώπινη ευγένεια, ζωής !!! Κληροδοτώντας μας αιώνια, την μοναδική αισθησιακή της αύρα.
Μπρίο, αρμονία, μοναδική σκηνική παρουσία, πολυτάλαντη φωνή και αξεπέραστη θηλυκότητα, ήταν τα σπουδαία στοιχεία της καλλιτεχνικής φυσιογνωμίας της ακαταγώνιστης Σπεράντζας Βρανά. Και για τούτο είχαν καταστήσει την μεγάλη μας ντίβα των βαριετέ, μοναδική !!! Το παραπάνω κείμενο έχει δημοσιευθεί σε εφημερίδες και σε περιοδικά πολιτιστικού χαρακτήρα.
* Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι M.Sc Δ/χος Μηχανικός του Ε.Μ.Π.
www.panosavramopoulos.blogspot.gr