Αλέκος Τζανετάκος
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Ποιός αλήθεια απο εμάς, δεν θυμάται τον καλοκάγαθο, ανεπρόκοπο και «αχαΐρευτο γιό» του ελληνικού κινημματογράφου, που έτρωγε αλλεπάλληλες καρπαζιές για να ανακληθεί στην τάξη και μας γοήτευε με το απαράμιλλο σκέρτσο και το νταπεραμέντο του; Τον θρυλικό Αλέκο Τζανετάκο, που κατέστησε με το υποκριτικό του τάλαντο την καρπαζιά χάπενινγκ !!! υπήρξε σπουδαίος δευτεραγωνιστής της χρυσής εποχής του κινηματογράφου μας, στηρίζοντας δυναμικά όλους τους πρωταγωνιστές δίπλα του – με κυριώτερους τους Κώστα Βουτσά και Διονύση Παπαγιαννόπουλο – αλλά πάραυτα για πάντα θα μένει στην καρδιά μας, ένας μεγάλος πρωταγωνιστής της ελληνικής κωμωδίας. Νευρώδης, γλυκά γραφικός με τα παρδαλά πουκάμισά του, σαν τεντιμπόης της εποχής και τα μεγάλα του γουρλωτά μάτια – ιδίως μέσα απο τις ταινίες της Φίνος Φιλμ - αλλά και με ευφυείς και ενορατικές ατάκες που εξιτάριζαν το κοινό, έγραψε ιστορία στο θέατρο και τον κινηματογράφο, αυτός ο μοναδικός για το στύλ και την ιδιοσυγκρασία του καλλιτέχνης. Παράλληλα τώρα με την μακρά διαδρομή που διήνυσε στο θέατρο, κωμωδία, πρόζα και τον κινηματογράφο, ο Αλέκος Τζανετάκος έγραψε και πάρα πολλά σενάρια ιδίως για βιοντεοταινίες, αφότου αποσύρθηκε απο την ενεργό καλλιτεχνική δραστηριότητα, ενώ υπήρξε στα πρώτα χρόνια της ζωής του και πρωταθλητής μοτοσυκλέτας και αυτοκινήτων αγώνων ταχύτητας. Είχε λάβει δέκα κύπελλα σε αντίστοιχους αγώνες και ευπρόσωπη ακόμα υπήρξε η παρουσία του και σε αγώνες σκοποβολής.Ο Αλέκος Τζανετάκος είδε το φως της ζωής το 1937στην Αθήνα και είχε ακόμα τρείς αδελφές, τις Νίκη, Κάσση και Άννα Τζάνετ, που τον επικουρούσαν καλλιτεχνικά σε πολλές ταινίες του στο τραγούδι και το χορό. Με την αποπεράτωση των εγκύκλιων γυμνασιακών του σπουδών, ακολούθησε θεατρικές σπουδές και έλαβε μια αξιόλογη και στέρεα θεατρική παιδεία για την εποχή του. Αποφοίτησε απο την Σχολή Θεάτρου του Καρόλου Κούν, αλλά και απο την Ανωτέρα Σχολή Κινηματογράφου Λυκούρου Σταυράκου. Πρόβα τζενεράλε στο παλκοσένικο θα κάνει με την παράσταση «Οι δικοί μας άνθρωποι» των μαίτρ τότε του σεναρίου Αλέκου Σακελλάριου και Χρήστου Γιαννακόπουλου, ενώ θα συμμετάσχει και σε μια μεγάλη περιοδεία ανα την Ελλάδα, του Περιφερειακού Θεάτρου Θεσσαλονίκης του Κώστα Χατζίσκου.
Με την εργώδη του ωστόσο καλλιτεχνική παρουσία του θα εδραιωθεί στο θέατρο Μπουρνέλη, πλάι στα ιερά τέρατα της εποχής της ελληνικής κωμωδίας, τους Βασίλη Αυλωνίτη, Ορέστη Μακρή, Ρένα Βλαχοπούλου, Νίκο Σταυρίδη κ.α. Σταθμός στην καλλιτενχική πορεία του Αλέκου Τζανετάκου, θα αποτελέσει η παράστασή του «Ο τρελός του Λούνα Πάρκ» με την συμμετοχή ακόμα των Θανάση Βέγγου και Σμαρούλας Γιουλη, που σημείωσε παταγώδη επιτυχία στην Αθήνα, την θεσσαλονίκη και την Νέα Υόρκη.
Στο κινηματογράφο ο Αλέκος Τζανετάκος θα κάνει τα πρώτα του βήματα στην ταινία «Η αρπαγή της Περσεφόνης» του Γρηγόρη Γρηγορίου το 1957, ενώ θα ακολουθήσει μια μακρά αλυσίδα επιτυχημένων κινηματογραφικών παρουσιών όπως στις ταινίες : «Ο Ηλίας του 16-ου», «Ο Δράκος», «Ο Νόμος 4000», «Εγωϊσμός», «Μερικοί το προτιμούν κρύο», «Ένα κορίτσι για δυο», «Η ωραία του κουρέα», «Η Βίλα των οργίων», «Το Θύμα», «Ο μπαμπάς μου ο τεντιμπόης», «Ένα έξυπνο μούτρο», «Κορίτσια για φίλημα», «Μια τρελή οικογένεια», «Ο Τρελοπενηντάρης», «Δυο μοντέρνοι γλεντζέδες», «Καλώς ήλθε το δολάριο», κ.α.
Με την έλευση της δεκαετίας όμως του ’80 και την διαφαινόμενη ραγδαία αλλαγή των καλλιττενχικών μας πραγμάτων, τόσο σε επίπεδο ήθους, όσο και σε επίπεδο αισθητικής, ο μεγάλος μας κωμικός απογοητευμένος και ψυχικά κουρασμένος απο τα «νέα ήθη», συνειδητά αποχώρησε απο τη ενεργό καλλιτεχνική δραστηριότητα και περιορίστηκε στην συγγραφή σεναρίων για βιντεοταινίες, προκειμένου να επιβιώσει. Πίσω του ήδη είχε αφήσει μια μακρά καλλιτεχνική διαδρομή ήθους και αξιοσύνης, που αριθμούσε 12 χρόνια στην επιθεώρηση και 13 χρόνια στην πρόζα και στην κωμωδία.
Δεν ήταν ωσότο ανέφελη η πορεία του λαμπρού μας κωμικού, στο καλλιτεχνικό πεδίο, αφού αρκετές φορές συγκρούστηκε με τα κατεστημένα συμφέροντα και τις παθογενείς νοοτροπίες της εποχής του. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση που παρόλο ότι είχε έξοχες συμμετοχές στην «Φίνος Φίλμ», ένας μεγάλος σκηνοθέτης επειδή οΑέκος Τζανετάκος αρνείτο να ενδώσει στις ορέξεις του, προέτασσε βέτο στον κραταιό Φιλοποιήμωνα Φίνο, να μην τον κάνει πρωταγωνιστή. Ο Αλέκος τότε αποτάνθηκε στο αντίπαλο κινηματογραφικό δέος της «Φίνος Φίλμ», την εταιρεία του Καραγιάννη και ο τελευταίος με κατανόηση του άνοιξε τον δρόμο, για τις πρωταγωνιστικές του παρουσίες. Υπήρχαν δυστυχώς και αυτές οι στρεβλώσεις και τα ανθρώπινα πάθη, μέσα στην έξαρση του χρυσού ελληνικού κινηματογράφου τις δεκαετίς του ΄60 και του ΄70. Και κάτι ακόμα που είναι συγκινητικό, αναδεικνύει την αγάπη και την ανιδιοτέλεια του έξοχου κωμικού μας Αλέκου Τζανετάκου απέναντι στο κοινό του, αλλά και την ηθική του αγωνία για το δύσκολο μεροκάματο των καλλιτεχνών, κείνες τις εποχές.
Χρονικά βρισκόμαστε στην έλευση της χούντας και ο Κώστας Βουτσάς με τον Αλέκο Τζανετάκο, τον Νίκο Ρίζο και άλλους καλλιτέχνες ανέβαζαν στο θέατρο «Φλόριντα», εκεί που βρίσκεται σήμερα το ξενοδοχείο «Πάρκ» στην Λεωφόρο Αλεξάνδρας, την παράσταση «Πέντε πρόσωπα ζητούν μεροκάματο», παραφράζοντας το έργο του ιταλού θεατρικού συγγραφέα Λουίζτι Πιραντέλο «Έξι πρόσωμα ζητούν συγγραφέα». Για τις ανάγκες του έργου ο Κώστας Βουτσάς έπρεπε να ρίξει μια δυνατή καρπαζιά στον Αλέκο λέγοντας «ε δεν τρώγεσαι...», στην στιγμή του «ε δεν τρώ...». Ο αξέχαστος ηθοποιός μας κάθε φορά που επρόκειτο να φάει την καρπαζιά σφιγγόταν. Και ο Βουτσάς θέλοντας να παίξει φιλικά μαζί του, έκανε ότι θα τον χτυπήσει, αλλά τελικά δεν τον χτυπούσε. Όμως ο Αλέκος δείχνοντας καλλιτεχνική συνέπεια για την παράσταση του έλεγε «Χτύπα ρε γαμώτο, χτύπα, γιατί δεν χτυπάς» !!! Ωστόσο ο Νίκος Ρίζος που και αυτός συμπρωταγνωιστούσε και αγαπούσε πολύ τον Αλέκο Τζανετάκο, έλεγε στον Βουτσά «Ρε συ Κώστα, μην τον χτυπάς στ΄ αλήθεια, θα του κάνεις καμιά ζημιά». Και έτσι την επόμενη φορά που έφτασαν στην παράσταση στην σκηνή «ε δεν τρώγεσαι» ο Κώστας Βουτσάς έριξε μια ελαφριά καρπαζιά στον Αλέκο. Για να αντιμετωπίσει λίγο αργότερα στα παρασκήνια την παράκλησή του «Γιατί δεν με χτυπάς, ρε συ Κώστα;». «Γιατί δεν μ΄ αφήνει ο Ρίζος» αποκρίθηκε ο Κώστας Βουτσάς. «Τρελός είσαι και δεν με χτυ πάς; Θες να χάσω το μεροκάματο, να χάσω τη δουλειά μου; Να με χτυπάς δυνατά!». Ναι έτσι έβγαινε το μεροκάματο των καλλιτεχνών εκείνα τα χρόνια, με αίμα και ιδρώτα, πίσω απο την λάμψη και τις επιβλητικές φωτοχυσίες των προβολέων !!!
Ο Αλέκος Τζανετάκος στις 10-4-2010 έφυγε μετά απο μια μακρά ταλαιπωρεία με την υγεία του απο την ζωή. Πρωθύστερα είχε υποβληθεί σε εγχείρηση στην κοιλιακή αορτή, που αργότερα του προξένησε σοβαρά αιματολογικά προβλήματα καταταλαιπωρώντας τον ηθικά. Ζούσε με μια πενιχρή μειωμένη καλλιτεχνική σύνταξη, αλλά με αυτό το υψηλό αίσθημα αξιοπρέπειας που τον κατευόδωνε και τις ρίζες της περήφανης μανιάτικης καταγωγής του, δεν θέλησε ποτέ να δημοσιοποιήσει και να εμπορευτεί το ανθρώπινο δράμα του. Μοναδική ηθική θαλπωρή και συντροφιά στην ζωή, οι πολυαγαπημένες του αδελφές, που πάντα στην ζωή υπήρξαν οι άγγελοι φύλακές του. Οσο για την πολιτεία, αλλα και την κινηματογραφική μας βιομηχανία, στις οποίες τόσα πολλά είχε προσφέρει ο έξοχος ηθικά Αλέκος Τζανετάκος μέσα απο τις 250 και πλέον ταινίες του !!! τονώνοντας με το χιούμορ του το κεκαμμένο ηθικό του λαού μας, στις δίσεκτες μεταπολεμικές μας δεκαετίες, ήταν όπως πάντα επιδεικτά απούσες !!! Ο Αλέκος Τζανετάκος πάντα με θλίψη και νοσταλγία μιλούσε, για την έλλειψη ενός παιδιού στη ζωή του, που τόσο πολύ θα ήθελε, αλλά δεν είχε πάραυτα αποκτήσει.
Πόσο ωραίος άθρωπος τελικά και σπουδαίος καλλιτέχνης, ήταν αυτός ο καλοκάγαθος «τεντιμπόης», που με τις ατάκες του, τα γουρλωτά του μάτια και τις «καρπαζιές» που εισέπραττε, ομόρφαινε τη ζωή μας !!!
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π.
www.panosavramopoulos.blogspot.gr