Ορέστης Μακρής
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Και μόνο για την κορυφαία ηθικοπλαστική συμμετοχή του στην ταινία «Ο μεθύστακας», που κατέχει και το ρεκόρ εισιτηρίων στον ελληνικό κινηματογράφο, ο Ορέστης Μακρής, έχει καταγραφεί στο πάνθεον του χρυσού ελληνικού κινηματογράφου. Μέσα απο τις ταινίες του στις δίσεκτες κυρίως μεταπολεμικές μας δεκαετίες, που τις σκίαζαν οι κοινωνικές στρεβλώσεις και τα άκαμπτα κοινωνικά μας ήθη, ο Ορέστης Μακρής ανέδειξε και εξύμνησε τις κλασικές αξίες της ελληνικής ζωής. Το φιλότιμο, την αλληλεγγύη, την ανθρώπινη ευαισθησία, την αγάπη και την ηθική μέριμνα ενίοτε, για τους ξεχασμένους αλλά έντιμους ανθρώπους, που η ανημπόρια της ζωής τους, τους είχε θέσει στο κοινωνικό περιθώριο. Φαινομενικά μέσα απο τους ρόλους του, ο Ορέστης Μακρής, ο απαράμιλλος αυτός «μπεκρής» του ελληνικού κινηματογράφου, υπηρετούσε τα αυστηρά κοινωνικά ήθη και στα μάτια μας προέβαλλε, των αυστηρών αρχών και δεσποτικό πατέρα, τον γκρινιάρη, τον γρουσούζη, τον ιδιόρυθμο, αλλά και τσιγκούνη μικροαστό. Για να διαφανεί λίγο αργότερα στις ταινίες του, ότι αυτός ο απόμακρος και δύστροπος μεσήλικας, ήταν ένας ηθικά ευγενής, έντιμος, ευαίσθητος και γεμάτος αγάπη και φιλότητα άνθρωπος. Στην πραγματικότητα πίσω απο αυτό το δήθεν σκληρό και άκαμπτο κοινωνικό του προσωπείο, κρύβονταν η άμυνά του, για να μπορέσει να επιβιώσει στις αντιξοότητες που του επεφύλασσε η ζωή.
Ο Ορέστης Μαρκής είδε το φως της ζωής στις 30 Σεπτεμβρίου του 1898 στην Χαλκίδα. Επέδειξε απο τα πρώτα του χρόνια αγάπη και έφεση για την τέχνη, ενώ ήταν προικοδοτημένος απο την φύση με μια εκπληκτική λυρική φωνή. Αρχικά θα κάνει τα πρώτα του καλλιτεχνικά βήματα το 1925, σαν τενόρος στο πεδίο της οπερέτας και απο κεί το 1932, θα βουτήξει στα νερά της επιθεώρησης, όπου και θα διανύσει μια μακρά και επιτυχή καλλιτεχνική πορεία. Και ήταν αυτή η εκπληκτική φωνή του, που θα τον επικουρούσε στις θεατρικές συμμετοχές του, στον κλασικό ρόλο του μπεκρή, κάνοντας παράλληλα με το νούμερό του και εξαιρετικές καντάδες. Αλλά τον μοναδικό σε υποκριτικό τάλαντο και ηθική ενάργεια ρόλο του μπεκρή, ο Ορέστης Μακρής επίσης με μεγάλη επιτυχία, θα υποδυθει και στον κινηματογράφο. Κορυφαία κινηματογραφική του στιγμή όπως προαναφέραμε, η ταινία του απαράμιλλου επίσης σκηνοθέτη Γιώργου Τζαβέλλα «Ο μεθύστακας» το 1950, που έσπασε όλα τα ρεκόρ εισιτηρίων στον ελληνικό κινηματογράφο. Ο Ορέστης Μακρής συμμετείχε τις δεκαετίες κυρίως του ΄50 και του ΄60 σε σαράντα σχεδόν ταινίες, που ξεχωρίζουν για τον ηθικοπλαστικό τους χαρακτήρα και συγκαταλέγονται στα διαμάντια του ελληνικού κινηματογράφου. Χαρακτηριστικές απο αυτές είναι : «Η κάλπικη λίρα» (1955), «Το αμαξάκι» (1957), «Ο γρουσούζης» (1952), «Η θεία απο το Σικάγο» (1957), «Το ξύλο βγήκε απο τον Παράδεισο» (1959), «Η κυρά μας η μαμή» (1958), «Η χιονάτη και τα επτά γεροντοπαλίκαρα» (1960), «Της μιας δραχμής τα γιασεμιά» το 1960, «Η οικογένεια Παπαδοπούλου» το 1961, «Έξω οι κλέφτες» το 1961, «Ο καλός μας άγγελος» το 1961, «Το μεροκάματο του πόνου» το 1963, «Ο Αριστείδης και τα κορίτσια του» το 1964, «Ζητιάνος μιας αγάπης» το 1964 κ.α.
Ο Ορέστης Μακρής είχε αναπτύξει ως καλλιτέχνης και πλατιά συνδικαλιστική δράση, διατελώντας πρόεδρος του Σωματείου Ηθοποιών Κινηματογράφου, αλλά και μέλος του Δ.Σ. του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών (Σ.Ε.Η). Τιμήθηκε με το παράσημο του Τάγματος του Φοίνικα, αλλά και με άλλες ηθικές διακρίσεις, απο σωματεία και φορείς. Στα στερνά χρόνια της ζωής του, κατά μια ειρωνεία της τύχης, ο μεγάλος μας ηθοποιός βίωσε σκληρή και ανελέητη φτώχεια, ωσάν και αυτή του τραγικού κοινωνικά μπεκρή, που ενσάρκωνε στο θέατρο και την μεγάλη οθόνη. Στις 30 Ιανουαρίου του 1975, έκλεισε τον κύκλο της πολύπλαγκτης ζωής του, λίγο μετά την πρωταγωνιστική του παρουσία, στην εκπομπή «Αλάτι και πιπέρι» του αξέχαστου επίσης δημοσιογράφου μας Φρέντυ Γερμανού, που τον είχε τιμητικά προσκαλέσει. Ήταν ένας μεγάλος του θεάτρου και του κινηματογράφου μας, αυτός ο ωραίος και αξέαχαστος «μπεκρής»...
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π.
www.panosavramopoulos.blogspot.gr