Κώστας Χατζηχρήστος
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Αν θα αναζητούσαμε σε ένα υποθετικό ερώτημα την κορυφαία σύνθεση των καλύτερων κωμικών της σύγχρονης Ελλάδας, δεν θα μπορούσα αδιαμφισβήτητα απο αυτή να λείπει ο Κώστας Χατζηχρήστος. Ο θρυλικός «Ζήκος» που κατέστησε το ρόλο του κοινωνικό σύμβολο μιας εποχής και πρόσφερε ακένωτες μερίδες γέλιου στον ελληνικό λαό. Ο Κώστας Χατζηχρήστος υπηρέτησε με δόκιμο τρόπο και ξεχωριστή επιτυχία τόσο το θέατρο, όσο και τον κινηματογράφο στο φάσμα της κωμωδίας, κανοναρχούσε τα καλλιτεχνικά μας δρώμενα για δεκαετίες ολόκληρες και κατέλειπε θεατρικές και κινηματογραφικές παρουσίες, που θα μείνουν ανεξίτηλες στην μνήμη της ελληνικής κοινωνίας. Λατρεύθηκε και αποθεώθηκε απο το κοινό όσο λίγοι καλλιτέχνες στα μεταπολεμικά μας χρόνια και σηματοδότησε με τους ρόλους του μια εποχή, στις μεγάλες ώρες της ελληνικής κωμωδίας. Οι ερμηνείες και οι ρόλοι του Κ.Χ. υπερκέρασαν νοερά τα καλλιτεχνικά όρια της κωμωδίας και προσέλαβαν κοινωνικά χαρακτηριστικα. Σάρκωνε τόσο στο σανίδι, όσο και στον κινηματογράφο, το ελληνικό δαιμόνιο της επαρχίας στις δίσεκτες μεταπολεμικές μας δεκαετίες. Τον ταπεινό και ξεχασμένο επαρχιώτη της περιφέρειας που έρχονταν στον παράδεισο της αστικοποιούμενης μεταπολεμικά Αθήνας πρός αναζήτηση καλυτέρας τύχης. Τον αγαθό και ανυποψίαστο χωριάτη, που ο αστικός περίγυρος προσπαθούσε χαιρέκακα σε κάθε του βήμα να κοροϊδεύσει και εκμεταλλευτεί, αλλά που τελικά κατόρθωνε με ευφυία και επιδεξιότητα να ξεπεράσει τις παγίδες και τα εμπόδια που του έστηναν και να στευθεί νικητής της κοινωνικής παράστασης.Για τούτο ο Κώστας Χατζηχρήστος λατρεύθηκε απο τις λαϊκές μάζες και έγινε η ψυχή, η φωνή και η καρδιά του αδικημένου επαρχιώτη. Ο Κ.Χ. δεν ευτύχησε να λάβει δόκιμες θεατρικές σπουδές στη μακρά καλλιτεχνική του πορεία. Ωστόσο οπλισμένος με μοναδικά καλλιτεχνικά τάλαντα, αλλά και τον ιδιαίτερα κωμικό σωματότυπό του, κατόρθωσε να διαγράψει την επιτυχημένη και πλούσια κωμική τιου σταδιοδρομία. Είδε το φως της ζωής σε μια πολύτεκνη φτωχή οικογένεια της Θεσσαλονίκης το 1921, η οποία μετεγκαταστάθηκε για καλύτερη τύχη στην Αθήνα. Πρωτίστως ο Κ.Χ. θα αποτολμήσει στρατιωτική σταδιοδρομία, ακολουθώντας στρατιωτικές σπουδές αρχικά στην Σχολή της Σύρου και αποπερατώνοντάς τες στην Καβάλα. Πάραυτα γρήγορα θα αναζητήσει την τύχη του στο θέατρο, που ήταν και ο φυσικός του χώρος. Στα πρώτα του βήματα θα δουλέψει σε βαριετέ στη σκηνή «Μισούρι» στον Πειραιά, καθώς και στο θεατρικό σχήμα της Νίτσας Γαϊτανάκη, συμμετέχοντας στην παράσταση το «Στραβόξυλο» του Δημήτρη Ψαθά. Την περίοδο 1945-1948 ο θρυλικός «Ζήκος» συμμετείχε σε σχήματα οπερέτας του Παρασκευά Οικονόμου. Ενώ εμφανίστηκε ακόμα στα βαριετέ «Πεύκα» με τον κορυφαίο Γιώργο Οικονομίδη και «Όασις», με τον δάσκαλο του χώρου στην κυριολεξία Μίμη Τραϊφόρο. Κατά το διάστημα 1949-1950 ο Κώστας Χατζηχρήστος εργάστηκε στο μουσικο-θεατρικό σχήμα της Κούλας Νικολαΐδου, στο θέατρο «Βερντέν», επι της Λεωφόρου Αλεξάνδρας.
Το θέατρο «Βερντέν» όμως θα αποτελέσει την απαρχή της γιγάντας μετέπειτα σταδιοδρομίας του. Εδώ θα υποδυθεί τον απαράμιλλο ρόλο του «Θύμιου»-βλάχου τον οποίο είχε εμπνευστεί ο αδελφός της γυναίκας του, διακεκριμένος συγγραφέας Κώστας Νικολαΐδης, εκ της γνωστής συγγραφικής τριάδας Νικολαίδη-Ελευθερίου- Λυμπερόπουλου. Η επιτυχία που σημειώνει ο Κώστας Χατζηχρήστος στο ρόλο του «Θύμιου» είναι παταγώδης και τον εδραιώνει σαν ένα απο τα καλύτερα κωμικά τάλαντα της εποχής. Την περίοδο 1953-55 ο Κ.Χ. συνεργάζεται με τους Καίτη Ντιριντάουα και Κούλη Στολίγκα. Μάλιστα το 1955 καθώς το θεατρικό σχήμα παίζει στο «Περοκέ» την επιθεώρηση «Κόκα – Κόλα» των Γιαλαμά-Θίσβιου- Πρετεντέρη εξυφαίνεται και ο ερωτικός δεσμός του Κ.Χ. με την Ντιριντάουα, την οποία και θα παντρευτεί. Μαζί της θα αποκτήσει και μια κόρη και ο γάμος τους θα διαρκέσει μέχρι το 1975, οπότε και χωρίζουν. Η Καίτη Ντιριντάουα ή Οικονόμου, όπως ήταν το φυσικό της όνομα θα εκδημήσει απο την ζωή το 1996.
Αλλά έξοχη καλλιτεχνικά είναι η παρουσία του Κ.Χ. και στον κινηματογράφο. Προβα τζενεράλε στην μεγάλη οθόνη θα κάνει το 1952 στην ταινία «Ο Πύργος των ιπποτών» των Γ. Ασημακόπουλου – Ν. Τσιφόρου. Για να ακολουθήσει μια πολυδύναμη κινηματογραφική του παρουσία, απότοκος της οποίας είναι μερικά απο τα διαμάντια του ασπρόμαυρου κινηματογράφου μας, στο φάσμα της κωμωδίας. Χαρακτηριστικές είναι εξάλλου και οι παρακάτω ταινίες του Κ.Χ. που τον αναδεικνύουν σε έναν εκ των κορυφαίων ελλήνων κωμικών :
«Ο πύργος των ιπποτών» (1952), «Γκόλφω» (1955), «Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας» (1955), «Πιάσαμε την καλή» (1955) , «Έχει θείο το κορίτσι» / «Ο θείος της Βιολέττας» (1957), «Μαρία Πενταγιώτισσα» (1957), «Γερακίνα» (1958), «Αντίο ζωή» (1959), «Διακοπές στην Κολλοπετινίτσα» (1959), «Η Λίζα τό ’σκασε» (1959), «Κρυστάλλω» (1959), «Λαός και Κολωνάκι» (1959), «Να ζήσουν τα φτωχόπαιδα» (1959), «Ο Ηλίας του 16ου» (1959), «Ο Θύμιος τάκανε θάλασσα» (1959), «Μακρυκωσταίοι και Κοντογιώργηδες» (1960), «Τα ντερβισόπαιδα» (1960), «Καπετάνιος για... κλάματα» (1961), «Ο σκληρός άντρας» (1961), «Το έξυπνο πουλί» (1961), «Το παιδί της πιάτσας» (1961), «Ο Δήμος από τα Τρίκαλα» (1962), «Ο Μιχαληός του 14ου συντάγματος» (1962), «Ο ταξιτζής» (1962), «Ο καζανόβας (1963), Της κακομοίρας (1963), Ένας ζόρικος δεκανέας (1964), Η σωφερίνα (1964), Ο θαλασσόλυκος!..» (1964), «Ο παράς και ο φουκαράς» (1964), «Ο Μελέτης στην Άμεσο Δράση» (1966), «Ο τετραπέρατος» (1966), «Ο τυχεράκιας / Θύμιος σουβλάκια και ΠΡΟΠΟ» (1968), «Κακός, ψυχρός και ανάποδος» (1969), «Ο άνθρωπος που γύρισε από τα πιάτα!..» (1969), «Ένα μπουζούκι αλλοιώτικο από τ’ άλλα» (1970), «Τι κάνει ο άνθρωπος για να ζήση» (1971), «Γυναίκες στα όπλα» (1979).
Μαζί επίσης με τις σπουδαίες του εμφανίσεις στο θέατρο στην επιθεώρηση, το βαριετέ, και τον κινηματογράφο, ο αξέχαστος «Θύμιος», δίνει σπουδαίες ερμηνείες και στο κλασικό θέατρο. Απο τις σημαντικότερες θεατρικές επιτυχίες στην σταδιοδρομία του η παράσταση «Ο άνθρωπος που γύρισε απο τα πιάτα», που ανέβηκε το 1968-69 απο το θεατρικό σχήμα των Α. Φόνσου και Δ. Παπαγιαννόπουλου. Πέρα ακόμα απο την δραστηριότητά του ως ηθοποιός ο Κ.Χ. αποτέλεσε παραγωγό τριών ταινιών, ενώ σκηνοθέτησε και οκτώ ταινίες ο ίδιος. Την σπουδαία και δημιουργική παρουσία του στο θέατρο ο Κ.Χ. θα συνεχίσει απρόσκοπτα μέχρι το 1983, για να ακολουθήσει μια περίοδος ριζικής αποχής απο τα καλλιτεχνικά μας δρώμενα. Θα επανακάμψει θεατρικά το διάστημα 1994-95 στον ιδιόκτητο θεατρικό του χώρο – Θέατρο Χατζηχρήστου στην στοά Πανεπιστημίου και Ιπποκράτους με την επιθεώρηση «Δεν ήξερες, δεν ρώταγες;». Και την χρονιά που ακολουθεί ανεβάζει μαζί με τον Γ. Πάντζα το έργο του Κ. Παπαπέτρου «Τρελάθηκα και σώθηκα». Όμως ο αναπάντεχος θάνατος μόλις στα 42 της χρόνια της τέταρτης γυναίκας του Ελένης Πανταζή, θα τον κλονίσει συθέμελα και θα δρομολογήσει την βαθμιαία απόσυρσή του απο το θέατρο.
Συνακόλουθα όμως έχουν εγκύψει και σοβαρά οικονομικά προβλήματα στον μεγάλο μας ηθοποιό, που τον ταλανίζουν ηθικά και υποσκάπτουν σοβαρά την υγεία του. Έτσι στις 3 Οκτωβρίου 2001, ο θρυλικός «μπακαλόγατος» καταπικραμένος και εγκαταλελειμμένος απο αρκετούς φίλους, που τον ξέχασαν στις δύσκολες περιστάσεις, φεύγει απο την ζωή. Ο Κώστας Χατζηχρήστος με το αστείρευτο κωμικό του τάλαντο, το μοναδικό μπρίο του και την ανεξάντλητη δίψα για ζωή των παιδιών της επαρχίας, στις κοινωνικά τραχείς μεταπολεμικές μας δεκαετίες, διήνυσε μια πολυεπίπεδη και μακρά πορεία στα καλλιτεχνικά μας δρώμενα. Είναι αναμφίβολα ένας απο τους μεγάλους της ελληνικής κωμωδίας στον 20-ου αιώνα. Αυτός ο αξεπέραστος «βλάχος» ...
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π.
www.panosavramopoulos.blogspot.gr