«ΠΑΡΒΑΣ, ΑΓΟΝΗ ΓΡΑΜΜΗ»
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΡΗΓΑΣ
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΡΗΓΑΣ
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Μια ευχάριστη αισθητική έκπληξη μας επιφύλαξε την Τρίτη 24 Ιουνίου, η προβολή της ταινίας «ΠΑΡΒΑΣ, ΑΓΟΝΗ ΓΡΑΜΜΗ», του νέου και ελπιδοφόρου σκηνοθέτη Γεράσιμου Ρήγα, στον κήπο του Νομισματικού Μουσείου, στα πλαίσια του 4-ου θερινού φεστιβάλ κινηματογράφου Αθηνών, η οποία αποτέλεσε συμπαραγωγή του σκηνοθέτη με τον ΣΚΑΙ. Η ταινία διάστικτη απο τα χρώματα και τα αρώματα του Αιγαίου πελάγους, μας γέμισε με τις χάρες, τις ομορφιές και τους ενθουσιασμούς της νησιωτικής Ελλάδας, αλλά παράλληλα μας υπόμνησε και τις μεγάλες υστερήσεις της, αφού για χρόνια βιώνει τη μιζέρια και την εγκατάλειψη απο την επίσημη πολιτεία. Πρόκεται για μια ταινία ύμνο στην ηθική λεβεντιά των ανθρώπων του Αιγαίου, αλλά και στην δύναμη της ανθρώπινης ψυχής, που γονιμοποιημένες μέσα στην αλμύρα και τη δροσιά του πελάγου, επιμένουν να μας υπομνίζουν την θεία «δίψα για ζωή», όπως εμφατικά τόνιζε ο μεγάλος Βίνσεντ Βάν Γκόγκ. Κεντρικό πρόσωπο της ταινίας, που σχηματικά απεικονίζει όλους τους αιγαιοπελαγίτες αυτής της ιστορικής γενιάς, η οποία δειλά δειλά αποχωρίζεται τον κοινωνικό μας ορίζοντα, ο Δημήτρης Γιαννακός – ή «Πάρβας» όπως χαρακτηριστικά τον αποκαλούν στην χώρα του νησιού- ο οποίος βιώνει στην Αμοργό τον τελευταίο χρόνο της πολύπλαγκτης ηθικά και μεστής ζωής του. Πλάι του η γυναίκα του Φλώρα και η κόρη του Ντίνα, που έχουν ως κεντρικό ορμητήριο το καφενεδάκι τους, το οποίο είναι και το μοναδικό παραδοσιακό καφενεδάκι της Αμοργού. Φτώχεια, εγκατάλειψη, κοινωνική απερήμωση και περιθωριοποίηση, είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν το κοινωνικό τοπίο της χειμωνιάτικης Αμοργού και μέσα σε όλα αυτά, η θεία δίψα για ζωή του θρυλικού «Πάρβα», που επιμένει αντίπερα στην κοινωνική δυσανεξία, να δημιουργεί, να καλλιεργεί την γή του, να παράγει με τα πενιχρά του μέσα και να εκπέμπει το σήμα της αντίστασης, της ηθικά βασανισμένης γενιάς του. Μιας γενιάς που έζησε το δράμα, αλλά και την ηθική μεγαλουργία της ιστορικής εκπόρευσης του ελληνισμού, στον γεμάτο ιστορικό δυναμισμό 20-ο αιώνα. Οπλισμένος με αυτά τα σπάνια γονίδια της αντίστασης λοιπόν ο Πάρβας, δεν κάμπτεται απο την εγκτάλειψη του νησιού και δίνει τον αγώνα της κοινωνικής του αντίστασης.Μετατρέπει έτσι την αντιδρομή των καιρών και τις αντιξοότητες της εγκαταλειμμένης νησιωτικής Ελλάδας, σε δημιουργία. Ο καμβάς της δράσης του Πάρβα, είναι οι τέσσερις εποχές στο πανέμορφο αιγαιοπελαγίτικο νησί, μέσα απο τις οποίες συνθέτεται με την οξυδερκή κοινωνική ματιά του ταλαντούχου σκηνοθέτη Γεράσιμου Ρήγα, η λιτή καθημερινότητα του απαράμιλλου αιγαιοπελαγίτη. Με τα πενιχρά του γεωργικά μέσα και εφόδια, παρόλη την φυσική κακοπάθεια σαν ένας «εβδομηντάρης», σπέρνει, φυτεύει κρεμύδι «κοκάρι», μαϊντανό, κουνουπίδια, εκτρέφει τα αρνιά του, που θα σφάξει την «Λαμπρή» και δίνει μέσα απο τα περβόλια και τους πολυφρόντιστους κήπους του, το στίγμα και την ευλογία της δημιουργίας. Την ηθική αντίσταση ενός λεβέντη αιγαιοπελαγίτη, που απέναντι στους σκληρούς ριπτασμούς της μοίρας και τα προβλήματα, δίνει δυνατά μαθήματα ζωής. Τα πλάνα και οι σκηνές απο την πανέμορφη Αμοργό, του σκηνοθέτη Γεράσιμου Ρήγα είναι λιτά, μα ηθικά πολυδύναμα.Ο ταλαντούχος δημιουργός, κατορθώνει με απλά, αλλά τόσο μεστά σε παραστάσεις της αιγαιοπελαγίτικης ζωής πλάνα, να μας μεταδώσει την ομορφιά και την ηθική δύναμη της αιγαιοπελαγίτικης καθημερινότητας. Πλάνα και σκηνές, που υποδηλώνουν ότι ο σκηνοθέτης μπόλιασε το ηθικό του DNA, με όλες τις ομορφιές, τις χάρες, αλλά και τα προβλήματα της νησιωτικής Ελλάδας. Οι σκηνές που ο Πάρβας οργώνει με την ιστορική φρέζα τη ρεματιά του, που φυτεύει το κρεμύδι - «κοκάρι», που σφηνώνει την αξίνα στο στυλιάρι, που γδέρνει με τη φουσκωτήρα το αρνί το Πάσχα, έχουν μια σπάνια ηθική ένταση και μας μεταφέρουν στην κυριολεξία στο νησί. Πάνω απο όλα όμως ο έξοχος ηθικά σκηνοθέτης Γεράσιμος Ρήγας, με την πολυεστιακή κοινωνική του όραση, κατορθώνει μέσα απο την εύστοχη αντίστιξη της ομορφιάς του νησιού, με την κοινωνική του απερήμωση, να αναδείξει τα μείζονα κοινωνικά προβλήματα της ελληνικής νησιωτικής επαρχίας. Πρόκειται για μια έξοχη σε αισθητική αρτιότητα, αλλά και κοινωνική ματιά ταινία του άξιου Γεράσιμου Ρήγα, που με την έντιμη δουλειά του, το ευγενές ήθος του, αλλά και την πληρότητά του ως τεχνίτης του κινηματογράφου, μας αποζημίωσε στο έπακρο. Και ευχόμαστε απο καρδιάς στον ταλαντούχο αυτό δημιουργό, με την εργώδη του παρουσία στα δύσβατα μονοπάτια της σκηνοθεσίας, να μας δώσει και άλλες αντίστοιχες λαμπρές δημιουργίες. Αλλά δίκαια μπορεί να αισθάνεται ηθική περιφάνεια για τον γιό της και η μητέρα του σκηνοθέτη έγκριτη ψυχολόγος κ-α Μαριέττα Πεπελάση, που με το πινέλο της και τις νότες της, έχει και αυτή, μια άξια και ευπρόσωπη παρουσία στο φάσμα της τέχνης.
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π.
www.panosavramopoulos.blogspot.gr