Μπορεί έτσι να αναλογιστεί κανείς πόσες χιλιάδες ήταν οι μαθητές τους. Αλλά ας δούμε έμπρακτα το μεγάλο κοινωνικό έργο των Ιησουϊτών. Στη Λατινική Αμερική και στα γεωγραφικά όρια που σήμερα βρίσκεται η Παραγουάη είχαν ιδρύσει το περίφημο κράτος του θεού. Είχαν κατορθώσει με τη μουσική την οποία λάτρευαν, να μαγέψουν τους κατατρεγμένους ιθαγενείς οι οποίοι είχαν καταφύγει στα δάση για να γλιτώσουν από το μαστίγιο των Ισπανών αποικιοκρατών και να τους οργανώσουν σε πρότυπες αυτοδιοικούμενες κοινότητες Οι κοινότητες αυτές ήκμασαν και είχαν γνωρίσει μια ασύλληπτη για την εποχή τους πρόοδο. Σ΄ αυτές καλλιεργούσαν σιτηρά, οπωροφόρα δένδρα, λαχανικά, φυτείες τσαγιού και βαμβακιού, ενώ είχαν φτιάξει μεταλλικά χυτήρια, ασβεστοκάμινους, βαφεία, ως και εργαστήρια πυρομαχικών. Οι ινδιάνοι μέσα από αυτές τις κοινότητες ανέκτησαν την ελευθερία τους, έμαθαν να ζούν με κανόνες κοινωνικής οργάνωσης και μέσα στο κλίμα δημιουργικής συμμετοχής που επικρατούσε στο κράτος του θεού, ξεδίπλωσαν τις αρετές πολύ προοδευμένων ανθρώπων. Επικρατούσε καθεστώς πλήρους ελευθερίας, μακριά από φυλακές, φύλακες και άλλες δεσμεύσεις. Η μόνη δέσμευση που είχαν ήταν να μην πίνουν, αφού οι Ισπανοί προσπαθούσαν με το ποτό να τους εκχυδαΐσουν και στην συνέχεια να τους καταστήσουν ανδράποδα, αλλά και να μην έχουν πολυγαμική συμπεριφορά. Οι κοινότητες αυτές έζησαν για έξι γενεές και μέσα από αυτές είδαν το φώς της ζωής πάνω από ένα εκατομμύριο ιθαγενείς. Μάλιστα απότοκος της πνευματικής και της κοινωνικής ευμάρειας των κοινοτήτων, ήταν το γεγονός, ότι από τα εφτακόσια σχολεία που είχαν ιδρυθεί, οι πρώτοι τους κιόλας απόφοιτοι διέπρεψαν στις τέχνες και τη ζωγραφική. Σήμερα μάλιστα στα μουσεία της Παραγουάης σώζονται πολλά έργα των εξαιρετικών αυτών καλλιτεχνών. Ενώ η πρόοδος του θεάτρου έφτασε στην κοινότητα του θεού σε τέτοια επίπεδα ακμής, ώστε αυτό κομμάτι του, να αποτελεί αυτόνομη ενότητα του παγκόσμιου λαϊκού θεάτρου. Οι λαμπρές αυτές όμως κοινότητες των Ιησουϊτών τελούσαν υπο την διαρκή επιβουλή των δουλεμπόρων και των ευγενών-τσιφλικάδων, που αδημονούσαν για τη διάλυσή τους, για να αρδεύσουν ως σκλάβους τους άμοιρους ιθαγενείς. Για εκατόν πενήντα χρόνια άντεξαν τις φορτικές τους πιέσεις. Όταν όμως η διαφθορά και η σήψη στους κόλπους του Βατικανού σε συνάρτηση με τις θρησκευτικές αντιθέσεις στην Ευρώπη, οδήγησαν στην διάλυση των Ιησουϊτών, το κράτος του θεού κατέρρευσε. Ισπανοί στρατιώτες επιτέθηκαν στις κοινότητες τις κατέλαβαν, αιχμαλώτισαν τους Ιησουΐτες καλόγερους, διένειμαν τη γή σε τσιφλίκια στους ευγενείς και βεβαίως μετέτρεψαν σε σκλάβους τους Ινδιάνους, που είχαν ζήσει ενάμιση αιώνα ανθρώπινης θαλπωρής και ελευθερίας. Ένας ολόκληρος πολιτισμός που είχαν δημιουργήσει οι Ιησουΐτες ισοπεδώθηκε κάτω από τις ίντριγκες και τα παρασκήνια του Βατικανού. Εικοσιένα χρόνια αργότερα διαπιστώθηκε ότι ο πληθυσμός των ιθαγενών είχε μειωθεί κατά 75%. Όσο για τον πάπα τον Κλήμη τον ΙΔ΄ που είχε αποφασίσει παρασυρμένος από τις συνωμοσίες την διάλυση των Ιησουϊτών, και όταν ακόμα συνειδητοποίησε το λάθος του, προσπάθησε να αναιρέσει, μα δεν τα κατάφερε. Αρκέστηκε μόνον στην ιστορική φράση «Έκοψα μόνος μου το δεξί μου χέρι !!!». Αλίμονο, έτσι το ήθελε ι η ιστορία, που χλευάζεται ενίοτε τους ανθρώπους και τις σκοτεινές εκτροπές τους
www.panosavramopoulos.blogspot.gr