Ο πολύπλαγκτος δραματικά ηθοποιός μας
Θεόδωρος Έξαρχος !
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Με μια πλατιά δραματική αρματωσιά και αισθητική παιδεία, αλλά και τους επηρεα-σμούς ενός προηγμένου πολιτισμικά περι-βάλλοντος, της ιστορικής, πολιτικής οικο-γένειάς του των Τρικάλων, πραγμάτωσε την ευρεία και επιτυχημένη πορεία του, στα δραματικά μας δρώμενα ο σπουδαίος μας ηθοποιός και θεατράνθρωπος Θεόδωρος Έξαρχος. Ο Θόδωρος Έξαρχος είδε το φως της ζωής στην Κέρκυρα στις 10 Δεκεμβρίου του 1930. Πατέρας του ήταν ο επιφανής τραπεζικός και υποδιοικητής της Αγροτικής Τραπέζης Γεώργιος Έξαρχος και αδελφός του ήταν ο Αχιλλέας Γ. Έξαρχος διπλωμάτης, αίροντας την καταγωγή τους από επιφανή παλιά πολιτική οικογένεια των Τρικάλων. Με την αποπεράτωση των γυμνασιακών του σπουδών και με αγάπη για τη θεατρική τέχνη, ο Θόδωρος Έξαρχος σπούδασε υποκριτική, στη Σχολή Δραματικής Τέχνης του Εθνικού Θεάτρου, με δασκάλους τους πρωθιερείς της δραματουργίας μας, Δημήτρη Ροντήρη και Δημήτρη Χόρν. Και αποφοιτώντας, ρίχτηκε αμέσως στο στίβο της ηθοποιίας.
Στο φάσμα της μικρής μας οθόνης, ο αγαπημένος μας ηθοποιός συμμετείχε σε 60 και πλέον ταινίες και τις επένδυσε αισθητικά με το ευγενές λυρικό του κύτταρο και την πολυεδρι-κή υποκριτική του παιδεία. Κατά βάση υπήρξε δευτεραγωνι-στής, ωστόσο κατόρθωνε με τον μεγάλο δραματικό του όγκο, να προσδίδει κύρος και ηθική δύναμη στους «δεύτερους» ρόλους του. Αναφέρουμε ενδεικτικά τις αγαπημένες μας ταινίες που έπαιξε : 1957 «Της τύχης τα γραμμένα», που αποτέλεσε και την πρωτόλεια συμμετοχή του στην μεγάλη οθόνη, Μαρία Πενταγιώτισσα, 1960 «Είμαι αθώος», 1962 «Ηλέκτρα», «Αγάπη γραμμένη με αίμα», 1963 «Χτυποκάρδια στο θρανίο», 1964 «Λόλα», 1966 «Σκλάβοι της μοίρας», «Κοινωνία ώρα μηδέν», 1967 «Πυρετός στην άσφαλτο», 1968 «Το πιο λαμπρό μπουζούκι», 1969, «Για την τιμή και για τον έρωτα», «Η Οδύσσεια ενός ξεριζωμένου», 1971 «Μαντώ Μαυρογένους», 1973 «Ο αστερισμός της Παρθένου», 1980 «Ελευθέριος Βενιζέλος» 1910-1927, 2003 «Πολίτικη κουζίνα», στις οποίες καταξιώθηκε στη συνείδησή μας ως ένας σπουδαίος και ταλαντούχος ηθοποιός.
Στο πεδίο τώρα του θεάτρου, ο Θεόδωρος Έξαρχος μας κατέλειπε σημαντικές ερμηνείες σε μεγάλα αριστουργήματα του κλασικού και του σύγχρονου δραματολογίου, εδραιώνοντας και από το παλκοσένι-κο, τις μεγάλες δραματικές του αρετές. Χαρακτηριστικές οι συμμετοχές του στις παραστάσεις : 1951/1952 «Βροχή», 1951/1952 «Η κυρά της θάλασσας», 1957/1958 «Βασίλισσα Αμαλία», 1958/1959 «Αρραβωνιά-σματα», 1974/1975 «Μαντώ Μαυρογένους», 1979/1980 «Η κυρία του Μαξίμ», 1981/1982 «Το τελευταίο παιχνίδι», 1989/1990 «Λεηλασία», 1991/1992 «Γάμος στην υψηλή κοινωνία» κ.α.
Σημαντική όμως και υψηλού αισθητικού κύρους υπήρξε η παρουσία του Θόδωρου Έξαρχου και στην μικρή μας οθόνη, όπου μας χάρισε και κεί σημαντικές και πολύ ζεστές ανθρώπινες ερμηνείες. Αναφέρουμε ενδεικτικά τις τηλεοπτικές του συμμετοχές στα αριστουργηματικά μας σήριαλ : 1971 «Ο άγνωστος πόλεμος» ΥΕΝΕΔ, 1974 «Οι δίκαιο»ι, «Μεθοριακός σταθ-μός», 1976 «Εν Αθήναις», «Γιούγκερμαν» ΥΕΝΕΔ, 1983 «Η κυρία Ντορεμί», «Οικογένεια Ζαρ-ντή» ΕΡΤ, 1984 «Χατζημανουήλ», 1989 «Θεόφιλος» ΕΤ1, 1992 «Οι φρουροί της Αχαΐας» MEGA, 1993 Η εκτέλεση ΑΝΤ1 κ.α
Ως πολυεδρικό ταλέντο ο Θόδωρος Έξαρχος, ανέπτυξε και σημαντική συγγραφική δράση, συγγράφοντας μεταξύ άλλων και το σπουδαίο τρίτομο έργο υπο τους τίτλους «Έλληνες ηθο-ποιοί- Η γενειά μας»- Τόμος Γ1 (1926-1940), 2000, «Έλληνες ηθοποιοί Η γενειά μας» Τόμος Γ2 1926-1940" (2000), «Έλληνες ηθοποιοί- «αναζητώντας τις ρίζες» (α' μέρος) έτος γέννησης από 1900 μέχρι 1925" (1996), στο οποίο βιογράφησε όλους τους Έλληνες ηθοποιούς, αποτε-λώντας την πρώτη συστηματική απόπειρα βιογράφησής τους και για το οποίο βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών. Συνάμα και το βιβλίο «Το οδοιπορικό ενός ηθοποιού» (1998). Ο Θόδωρος Έξαρχος ήταν παντρεμένος με την δημοσιογράφο Ολυμπία Εξάρχου και είχε αποκτήσει έναν γιό, τον ταλαντούχο, αλλά τραγικό σκηνοθέτη Δημήτρη Έξαρχο (1955-2012), που υπέστη σοβαρό τροχαίο ατύχημα το 1999, ένεκα του οποίου έμεινε ανάπηρος και απεβίωσε το 2012. Στις 9 Μαΐου του 2009, ο μεγάλος μας ηθοποιός απεβίωσε στο Παγκράτι, σε κλίμα πάνδημης θλίψης, αφού για την δραματική του πολυμέρεια, το ευγενές δημόσιο ήθος του και την εν γένει σύνολη προσφορά του στο θέατρο και την τέχνη, υπήρξε πολύ αγαπητός.
1957 Της τύχης τα γραμμένα, Μαρία Πενταγιώτισσα
1959 Ερωτικές ιστορίες
1960 Το νησί της αγάπης, Είμαι αθώος - Υπόθεση Ντρέυφους
1961 Ματωμένα στέφανα
1962 Ηλέκτρα, Αγάπη γραμμένη με αίμα, Το ταξίδι
1963 Διεστραμμένοι , Χτυποκάρδια στο θρανίο
1964 Είμαι μια δυστυχισμένη , Όταν η μοίρα προστάζει, Λόλα,
1965 Με πόνο και με δάκρυα
1966 Σκλάβοι της μοίρας, Εμείς οι αμαρτωλοί, Κοινωνία ώρα μηδέν, 1967 Πυρετός στην άσφαλτο,
1968 Το πιο λαμπρό μπουζούκι,
1969 Ληστεία στην Αθήνα, Η κραυγή μιας αθώας, Στον ίλιγγο της ζωής, Για την τιμή και για τον έρωτα, Η Οδύσσεια ενός ξεριζωμένου
1970 Ώρες αγάπης, ώρες πολέμου
1971 Μαντώ Μαυρογένους, Ένας υπέροχος άνθρωπος
1972 Αναζήτησις..., Αντάρτες των πόλεων
1973 Ο αστερισμός της Παρθένου
1980 Ελευθέριος Βενιζέλος 1910-1927
1987 Θεόφιλος
2003 Πολίτικη κουζίνα
Θέατρο
1951/1952 Βροχή
1951/1952 Η κυρά της θάλασσας
1955/1956 Η τραγωδία του Λόρδου Μπάυρον
1957/1958 Βασίλισσα Αμαλία
1958/1959 Αρραβωνιάσματα
1959/1960 Υπόθεσις Ντρέυφους
1965/1966 Μιας πεντάρας νειάτα
1970/1971 Ο χορός του θανάτου
1974/1975 Μαντώ Μαυρογένους
1979/1980 Η κυρία του Μαξίμ
1981/1982 Το τελευταίο παιχνίδι
1989/1990 Λεηλασία
1991/1992 Γάμος στην υψηλή κοινωνία
Τηλεοπτικές σειρές
1971 Ο άγνωστος πόλεμος ΥΕΝΕΔ
1972 Στησιχόρου '73 ΥΕΝΕΔ
1973 Το χρονικό του '40, Οι γιοι του Κάιν ΕΙΡΤ
1974 Οι δίκαιοι, Μεθοριακός σταθμός, Αστερισμός των λύκων ΥΕΝΕΔ
1976 Το ταξίδι, Εν Αθήναις, Γιούγκερμαν ΥΕΝΕΔ
1977 Ένοχοι, Έρωτας και επανάσταση ΕΡΤ
1980 Η τελευταία νύχτα της γης ΥΕΝΕΔ
1981 Παγίδα ΕΡΤ
1983 Η κυρία Ντορεμί, Οικογένεια Ζαρντή ΕΡΤ
1984 Χατζημανουήλ ΕΡΤ, The first Olympics: Athens 1896 NBC
1989 Θεόφιλος ΕΤ1
1991 Μίνι μάρκετ ονείρων ΕΤ2
1992 Οι φρουροί της Αχαΐας MEGA
1993 Η εκτέλεση ΑΝΤ1, Ο ήχος της σιωπής ΕΤ1
2006 Απόστολος και μόνος 1
Το παρόν κείμενό μας δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Παρασκήνιο".
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π.
www.panosavramopoulos.blogspot.gr