Άγιοι Ασώματοι – Θησείου
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Αν και βρίσκεται περίπου δυο μέτρα κάτω από το οριζόντιο επίπεδο της Πλατείας του Θησείου, η εκκλησία δεσπόζει στο κέντρο της Πλατείας, απέναντι από τον ηλεκτρικό. Πρόκειται για έναν απλό, απέριττο, βυζαντινό μικρό ναό, συνυφασμένο όμως με σπουδαίες μνήμες τόσο της προεπαναστατικής, όσο και της μεταπελευθερωτικής περιόδου, από τον ζυγό της οθωμανικής δουλείας Ελλάδας. Αφότου έλαβε χώρα η απελευθέρωση, ο ναός των Αγίων Ασωμάτων χρησιμοποιήθηκε ως φαρμακείο. Σε ότι αφορά την αρχιτεκτονική τεχνοτροπία του, ο ναός είναι σταυροειδής, τετρακιόνιος, εγγεγραμμένος, διαθέτοντας τρούλο και νάρθηκα και οικοδομήθηκε στα τέλη του 11-ου αιώνα. Κατά το χρονικό διάστημα 19-20-ου αιώνος επιχειρήθηκαν άστοχες αισθητικές παρεμβάσεις και προσθήκες στον ναό, που αλλοτρίωσαν την φυσιογνωμία του και έμεινε έτσι ο οκταγωνικός τρούλος του, που παρέπεμπε στον βυζαντινό χαρακτήρα του. Ωστόσο την περίοδο 1959-60 πραγματοποιήθηκαν εργασίες συντήρησης και αναπαλαίωσης - από την Διεύθυνση Αναστηλώσεων του Υπουργείου Παιδείας τότε - μέσω των οποίων αφαιρέθηκαν οι δύστοκες προηγούμενες παρεμβάσεις και ο ναός ξαναβρήκε και πάλι την προηγούμενη φυσιογνωμία του.
Αναφερόμενοι ακόμα στην αρχιτεκτονική δομή του ναού, παρατηρούμε ότι στην βόρεια είσοδό του, υφίσταται πεταλοειδής αψίδα. Ενώ στην ανατολική πλευρά του υπήρχαν τρείς τρίπλευρες κόγχες, από τις οποίες η μεσαία φέρει δίλοβο παράθυρο και οι άλλες δυο από ένα μονόλοβο. Στο αρχικό στάδιο του ναού, οι όψεις του ήταν επενδυμένες με ζωοφόρο, η οποία έφερε πήλινα πλακίδια με διακοσμήσεις από αραβικά ιδεογράμματα. Μάλιστα δυο εξ αυτών τω πλακιδίων, έχουν τοποθετηθεί σήμερα στην δυτική όψη του ναού. Να σημειώσουμε ακόμα, ότι στο στάδιο της συντήρησής του ναού την περίοδο 1959-60, αποκαλύφθηκαν ορισμένες τοιχογραφίες, που είχαν υποστεί σημαντικές φθορές, ενώ παράλληλα ανευρέθη μια αργυρή θήκη με λείψανα αγνώστου αγίου. Οι Άγιοι Ασώματοι είναι ένας από τους μικρούς αλλά σημαντικούς ιστορικούς ναούς, που συνθέτουν την ιστορική ταυτότητα της Αθήνας. Το παρόν κείμενό μου έχει δημοσιευθεί στην εφημερίδα "Χριστιανική".
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π. www.panosavramopoulos.blogspot.gr