Η πανέμορφη «άσχημη» του κινηματογράφου μας
Αθηνά Μερτύρη !
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Για πολλούς θεωρήθηκε η πιο «άσχημη» ηθοποιός του ελληνικού κινηματογράφου. Ωστόσο με τη χάρη, την εσωτερική αρμονία και το πηγαίο ταλέντο που διαθέτετε, κατόρθωνε πάντοτε να κερδίσει την αγάπη μας, το θαυμασμό μας αλλά και το ατέρμονο χειροκρότημα μας. Μέσα από τους ρόλους της κακότροπης γεροντοκόρης, της ανυπομονούσας μεσόκο-πης, που απεγνωσμένα ψάχνει να παντρευτεί, αλλά και της παιχνιδιάρας ζωντοχήρας, η Αθηνά Μερτύρη βρήκε εκείνους τους υποκριτικούς δρόμους, που της χάρισαν μία περίοπτη θέση στο πάνθεον του ελληνικού κινηματογράφου. Άνθρωπος ζεστός, γλυκύς, ταλαντούχος, αλλά και με ανένδοτη αγάπη για το θέατρο και τον κινηματογράφο, κατόρθωσε μαζί με την Ταϋγέτη Μπασούρη και την έξοχη Γεωργία Βασιλειάδου, να διεκδικεί το ρόλο της «ωραίας άσχημης» της μεγάλης μας οθόνης. Αλλά και της
ηθοποιού που μας χάρισε ακένωτες μερίδες γέλιο και αξέχαστες κινηματογραφικές στιγμές. Ποιος αλήθεια από μας δεν θυμάται την επική κωμωδία μας «Ο Παπατρέχας», του Ερρίκου Θαλασσινού το 1961, με τον μοναδικό Θανάση Βέγγο, στο ρόλο του θυρωρού της πολυκατοικίας («Πολύδωρος»), να πασχίζει να παντρέψει τις έξι αδερφές του και τη γεροντοκόρη θεία του και παράλληλα να δέχεται το αλλεπάλληλο ερωτικό φλερτ, της παιχνιδιάρας μεσόκοπης ενοίκου της πολυκατοικίας Αθηνάς Μερτύρη («κυρία Σκουφοπούλου»), που κάνει τα πάντα για να
κερδίσει την αγάπη του Πολυδώρου και επιδίδεται σε πολλά τερτίπια. Ιστορική θα μείνει η φράση της, που φώναζε διαρκώς και με γλυκοαυταρχικό τρόπο στον Πολύδωρο «θυρω-ρός», «θυρωρός», «θυρωρός» ! και ο μοναδικός Θανάσης Βέγγος – «Πολύδωρος», πειθα-ρχημένα απαντούσε «μάλιστα κυρία Σκουφοπούλου» ! Για να του απαντήσει παιχνιδιάρι-κα η Αθήνα Μερτύρη, «ήθελα να δω, αν είσαι εδώ» !!! Μοναδικές στιγμές κωμικής τέχνης, με το Δίδυμο Θανάση Βέγγου και Αθηνάς Μερτύρη, πραγματικά να ξεπερνάει εαυτόν και να μας απογειώνει στον έβδομο ουρανό, της καλής ελληνικής κωμωδίας. Κατά μία ειρωνεία της τύχης, αυτή η «ωραία άσχημη» του ελληνικού κινηματογράφου, είχε ξεκινήσει την κινηματογραφική της καριέρα, χάρη στην ευγενική παρακίνηση, της κορυφαίας μας Γεωργίας Βασιλειάδου, που αναμφίβολα στο πρόσωπό της Αθηνάς Μερτύρη, είδε ένα σπουδαίο και ξεχωριστό υποκριτικό ταλέντο.
Η Αθήνα Μερτύρη είδε το φως της ζωής στη μακρινή Αλεξανδρούπολη το 1931 και μετά τις εγκύκλιες γυμνασιακές του σπουδές, ήλθε στην Αθήνα για να σπουδάσει θέατρο. Σπούδασε και αποφοίτησε από τη δραματική σχολή του Λυκούργου Σταυράκου στην Πατησίων. Την πρωτόλεια θεατρική της εμφάνιση θα κάνει στο παλκοσένικο το 1961, με το πειραματικό θέατρο Τσέπης, της Μαριέττας Ριάλδη και στην παράσταση του Ευγένιου Ιονέσκο «Η φαλακρή τραγουδίστρια». Θα συνεχίσει την πορεία της στην τέχνη, με σπουδαίες και επιτυχημένες κινηματογραφικές εμφανίσεις, που την καθιστούν μία ωραία φιγούρα των μεγάλων μας ασπρόμαυρων κωμωδιών. Κατά βάση οι περισσότεροι σκηνοθέτες την επέλε-γαν για να υποδυθεί με τη γνωστή παραστατική της ενάργεια, τη γεροντοκόρη, αλλά και τη διψασμένη ζωντοχήρα, που απεγνωσμένα προσπαθεί να βρει γαμπρό. Σε αυτό το πλαίσιο η Αθήνα Μερτύρη βρήκε πεδίο δόξης λαμπρόν, συνεργαζόμενη για πολλά χρόνια με τον Θανάση Βέγγο, πρωταγωνιστώντας μαζί του στο ρόλο της επίδοξης φιλενάδας του και πραγματώνοντας σπουδαίες επιτυχίες, σε αντίστοιχες μεγάλες κωμωδίες του κωμικού κινηματογράφου μας. Αναφέρουμε ενδεικτικά τις έξοχες κωμωδίες που συμπρωταγω-νίστησαν, « Ο Παπατρέχας», «Τύφλα να χει ο Μάρλον Μπράντο», «Μην Είδατε τον Πα-ναή», «Σχολή για σωφερίνες». Ταινίες μοναδικές, έξοχου κινηματογράφου ήθους και ύφους, που απογείωσαν την ελληνική κωμωδία και βεβαίως το κύρος και τη δημοτικότητα, της σπουδαίας Αθηνάς Μερτύρη.
Η Αθήνα Μερτύρη έπαιξε σε δεκάδες ελληνικές ταινίες, υποδυόμενη δεύτερους βοηθητικούς ρόλους, αλλά κατόρθωνε πάντοτε, με το σπουδαίο λυρικό της κύτταρο και το πηγαίο της ταλέντο, να αποσπά το χειροκρότημα και να κερδίζει τις καρδιές των θεατών. Με την έλευση της δεκαετίας του 80΄που μεσουράνησε η βιντεοκασέτα, η μεγάλη μας κωμικός συμμετείχε σε πολλές παραγωγές video και πραγμάτωσε και εκεί μία επιτυχημένη πορεία. Είναι χαρακτηριστικό ότι πλήθος θεατών μπορεί να μην ήξερε το όνομα της ηθοποιού, αλλά πάντα αναγνώρισε στο μοναδικό σωματότυπο της και στην υποκριτική της τέχνη, τη σπουδαία αυτή δευτεραγωνίστρια της ελληνικής κωμωδίας. Σε αρκετές ταινίες η Αθήνα Μερτύρη, άλλοτε άλλαζε την ορθογραφία του επιθέτου της γράφοντας το τι με «ι» αντί για «υ», ήτοι Μερτίρη και άλλοτε το παρήλασσε σε Μερτήτη. Ως επιστέγασμα της μακράς και επιτυχημένης κινηματογραφικής παρουσίας της Αθήνας Μερτύρη, υπήρξε η συμμετοχή της στη σπουδαία ταινία των Ρέππα-Παπαθανασίου «Safe sex», όπου και υποδύεται την «Νταίζη Μορένου», μία ξεπεσμένη λαϊκή ντίβα της Λυρικής Σκηνής. Προϊόντος του χρόνου και με τα προβλήματα που ανέκυψαν στην υγεία της, η αγαπημένη μας Αθήνα Μερτύρη αποσύρθηκε σταδιακά από τον κινηματογράφο. Ακούραστος ηθικός παραστάτης στο πρόβλημα της υγείας της, η κόρη της ηθοποιός Βαρβάρα Μερτύρη. Στις 24 Νοεμβρίου του 2007, η αγαπημένη μας «ωραία άσχημη» του ελληνικού κινηματογράφου, εκδήμησε από τη ζωή, μετά από μία πολύπλαγκτη και επιτυχημένη κινηματογραφική πορεία. Θα κρατάμε για πάντα στην καρδιά μας αυτή την «παιχνιδιάρα ζωντοχήρα», να φωνάζει στον αξεπέραστο Θανάση Βέγγο, «θυρωρός», « θυρωρός», «θυρωρός» !!!
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι Α΄ Αναπληρωματικός Δημοτικός Σύμβουλος Αθηναίων
www.panosavramopoulos.blogspot.gr
www.panosavramopoulos.blogspot.gr