Μίμης Φωτόπουλος
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
«Κόσμο ακούω και κόσμο δεν βλέπω», «Αόματος, ελεήστε τον αόματο», «Αόματος» !!! φώναζε σπαραξικάρδια στην αλησμόνητη ταινία «Κάλπικη λίρα» του ελληνικού κινηματογράφου, ο απαράμιλλος κωμικός μας Μίμης Φωτόπουλος και δονούσε τις καρδιές μας απο το γέλιο. Ο άνθρωπος που μέσα απο τις στάχτες της πικρής πατρικής ορφάνιας, επέπρωτο να διανύσει μια λαμπρή καλλιτεχνική πορεία στο παλκοσένικο και τον κινηματογράφο και να μας χαρίσει μοναδικές στιγμές χαράς και γέλιου. Όμως ο μοναδικός θεατράνθρωπος και ηθοποιός Μίμης Φωτόπουλος, ήταν ένα πολυμερές ταλέντο, που δεν περιχαρακώθηκε στα στενά όρια της υποκριτικής, αλλά ήγγισε με επιτυχία και άλλες κορυφογραμμές της τέχνης, σφραγίζοντας με τα εμπνευσμένα βήματά του, την πολιτιστική μας εκπόρευση. Ποιητής, δοκιμιογράφος, αλλά και θεατρικός συγγραφέας, άθλησε πνευματικά και στα άλλα μεγάλα πεδία του πολιτισμού. Πάνω από όλα όμως ο σπουδαίος για το μοναδικό και πηγαίο κωμικό του τάλαντο ηθοποιός μας, υπήρξε ένας ενεργός πολίτης, που στις δραματικές ιστορικές ώρες του λαού μας, δεν «κρύφτηκε». Έδωσε με εντιμότητα το δικό του ιδεολογικό παρόν και πλήρωσε με μεγάλο προσωπικό κόστος – εκτοπισμός, τους αγώνες του για την ελευθερία και την κοινωνική δικαιοσύνη του λαού μας.Ο Μίμης Φωτόπουλος είδε το φως της ζωής στην Ζάτουνα της Γορτυνίας, στις 20 Απριλίου του 1913. Η πρόωρη πικρή ορφάνια του πατέρα του, τον ανάγκασε απο την τρυφερή ηλικία να βγεί στην βιοπάλη. Γράφτηκε στην Φιλοσοφική Σχολή των Αθηνών, αλλά ανήσυχο πνεύμα για την τέχνη καθώς ήταν, την εγκατέλειψε στο δεύτερο έτος, για να ακολουθήσει θεατρικές σπουδές στην Εθνική Σχολή Θεάτρου.
Πρόβα τζενεράλε στα θεατρικά μας δρώμενα, θα κάνει στην «Λοκαντιέρα» με τον θίασο Κουνελάκη στα 1932, μόλις στην νεαρά ηλικία των 19 ετών. Και λίγο μετά το βάπτισμα πυρός, θα πραγματοποιήσει περιοδεία μαζί με τον θίασο του Χριστόφορου Νέζερ, «Δράματος, κωμωδίας, κωμειδυλλίου και επιθεωρήσεως». Όμως και πρίν εκσπάσει ο μεγάλος πόλεμος του ΄40, θα επιχειρήσει σύντομες παρουσίες στο φάσμα του βαριετέ, στο θεατρικό σχήμα της Κατερίνας, που έπαιζε επιθεωρήσεις και μιούζικαλ της εποχής. Οταν η Ελλάδα βρέθηκε στην δίνη της γερμανικής κατοχής, ο Μίμης Φωτόπουλος βγήκε στην αντίσταση. Εντάχθηκε στις γραμμές του ΕΑΜ, είχε ενεργό συμμετοχή στα Δεκεμβριανά, οπότε και συνελήφθη απο τους Άγγλους, για να εκτοπιστεί στο στρατόπεδο της Ελ Ντάμπα. Τελικά θα επιστρέψει στην Ελλάδα τον Μάρτη του 1945.
Στην μακρά και πολυμερή καλλιτεχνική του πορεία, ο μεγάλος μας κωμικός διασταύρωσε τα βήματά του με πολλούς θιάσους και κορυφαίους επίσης συναδέλφους του, συμμετέχοντας σε λαμπρές θεατρικές παραστάσεις. Αναφέρουμε ενδεικτικά τον «Βυσσινόκηπο» του Τσέχοφ με τον θίασο του μεγάλους μας θεατρανθρώπου Καρόλου Κούν, τις «Αγριόπαπιες» του Ίψεν με το Θέατρο Τέχνης, το «Όνειρο της καλοκαιρινής νυκτός» του Σαίξπηρ, με το θέατρο του Βασιλικού Κήπου κ.α. Το 1952 αποτελεί ένα μεγάλο ορόσημο στην καλλιτεχνική σταδιοδρο-μία του Μίμη Φωτόπουλου, αφού δημουργεί τον δικό του θίασο και πραγματοποιεί περιοδείες σε Γερμανία, Αίγυπτο,Τουρκία, Κύπρο και Αμερική.
Ένα μεγάλο βήμα θα κάνει ο Μίμης Φωτόπουλος απο το 1960 με επιτυχία και στο πεδίο της σκηνοθεσίας. Για τελυταία φορά θα ανέβει στο θεατρικό σανίδι το 1984, στη επιτυχημένη επιθεώρηση «Μια στο Καστρί και μια στο πέταλο», με τον ταλαντούχο Λάκη Λαζόπουλο. Η απαράμιλλη ευρηματικότητα στην ατάκα, το εμπνευσμένο κωμικό ύφος, που πήγαζε μέσα απο την κοινωνική πραγματικότητα του λαού μας, αλλά και το εντελώς προσωπικό στύλ, ήταν τα στοιχεία της καλλιτεχνικής ταυτότητας του Μίμη Φωτόπουλου, που τον καταξίωσαν ψηλά σαν καλλιτέχνη.
Απαράμιλλη όμως ήταν η παρουσία του Μίμη Φωτόπουλου και στον κινηματογράφο, που δημιούργησε με τις ταινίες του μερικές χρυσές σελίδες του. Η πρώτη του συμμετοχή στην μεγάλη οθόνη, ήταν το 1948 με την «Μαντάμ Σουσού». Για να ακολουθήσει ένας καταιγισμός 101 ταινιών, σε δυο απο τις οποίες είχε γράψει και το σενάριο και εδικικώτερα στις «Προπαντός Ψυχραιμία» (1951) και «Μια νταντά και τέζα όλοι» (1971). Απο τις πιο αντιπροσωπευτικές ταινίες του Μίμη Φωτόπουλου που άφησαν εποχή είναι : «Το σωφεράκι» (1953), «Η ωραία των Αθηνών» (1954), «Ο γρουσούζης» (1952), «Κάλπικη λίρα» (1955), «Λατέρνα φτώχεια και φιλότιμο» (1955), «Ο Πατούχας» (1972) κ.α. Αξιοσημείωτο είναι ακόμα το πέρασμα του μεγάλου μας κωμικού και απο την τηλεόραση, όπου πρωταγωνιστού-σε στην σειρά «Ο θείος μας ο Μίμης», που προεβάλλετο απο την ΕΡΤ το 1984.
Ενώ και στο δύσβατο πεδίο της λογοτεχνίας, ο αξεπέραστος κωμικός μας άφηκε αδρό το αποτύπωμά του. Ασχολήθηκε με την ποίηση και εξέδωσε τέσσσερις ποιητικές συλλογές ήτοι : «Ημιτόνια» (1960), «Μπουλούκια» (1940), «Ο θάνατος των ημερών» (1976) και «Σκληρά τριολέτα» (1961). Παράλληλα έγραψε και τρία αυτοβιογραφικού χαρακτήρα πεζά : «Το ποτάμι της ζωής μου» (1965), «Ελ Ντάμπα- Όμηρος των Εγγλέζων» (1965) και «25 χρόνια Θέατρο» (1958). Αλλά και δυο θεατρικά έργα «Πελοπίδας ο καλός πολίτης» (1976) και «Ένα κορίτσι στο παράθυρο» (1966).
Στα αλγεινά χρόνια της Απρλιανής δικτατορίας, ο Μίμης Φωτόπουλος ανέπτυξε έντονη αντιδικτατορική δράση και η γυναίκα του Μαργαρίτα Τσάλα, εξορίστηκε στην Γυάρο. Βρήκε έτσι διέξοδο, μένοντας μόνος με τις δυο αγαπημένες του κόρες ο μεγάλος μας κωμικός στην ζωραφική, όπου και δημιουργούσε πρωτότυπους πίνακες με γραμματόσημα, υιοθετώντας την τεχνική του κολάζ. Πραγματοποίησε και μέσα απο αυτή την έξοχη ηθική του δημιουργία, δέκα συνολικά εικαστικές εκθέσεις.
Σημαντική επίσης ήταν και η συνδικαλιστική δράση του Μίμη Φωτόπουλο στο πεδίο των ηθοποιών. Διετέλεσε Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών, μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Ελευθέρου Θεάτρου, ενώ διετέλεσε και πρόεδρος του Δ.Σ. του κινητού θεάτρου «Άρμα Θέσπιδος». Για την πολυεπίπεδη παρουσία του στην τέχνη και τον πολιτισμό, ο έξοχος κωμικός μας, τιμήθηκε με το Χρυσό Σταυρό του Γεωργίου του Α΄, αλλά και τον Σταυρό του Αποστόλου Μάρκου απο το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Αναπάντεχα έφυγε απο την ζωή στις 29 Οκτωβρίου του 1986, απο ανακοπή καρδίας. Ήταν αδιαμφισβήτητα ένας μεγαλος του θεάτρου και του ασπρόμαυρου κινηματογράφου μας, ο Μίμης Φωτόπουλος, αλλά προπαντός ένας έξοχος ηθικά άνθρωπος.
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π.
www.panosavramopoulos.blogspot.gr