Ο έξοχος θεατράνθρωπός μας Κώστας Μουσούρης !

Ο έξοχος θεατράνθρωπός μας

Κώστας Μουσούρης !

Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος

Με την ανεκλάλητη αγάπη του για το θέατρο, τον μοναδικό επαγγελματισμό του, αλλά και τις σπουδαίες δραματι-κές και σκηνοθετικές του αρετές, ο Κώστας Μουσούρης διήνυσε μία λαμπρή πορεία στα θεατρικά μας δρώμενα στον 20-ο αιώνα και δημιούργησε σχολή δραματικού ήθους, κληροδοτώντας μας, ένα σπουδαίο εθνικό πολιτισμικό κεφάλαιο. Καταγράφοντας μια πολυ-μερή θεατρική του παρουσία, με τις έξοχες και πολυποίκιλες παραστάσεις του, διαφορετικών αισθητικών τεχνοτροπιών και τάσεων, αναβάθμισε ζωτικά το ελληνικό θέατρο και απέσπασε αναπόδραστα, την αγάπη και το σεβασμό, κορυφαίων μας πνευματικών ανθρώπων στον 20-ο αιώνα. Για την ανεκδιήγητη τελειομανία του ως σκηνοθέτης και ηθοποιός, ο κορυφαίος μας συγγραφέας και ακαδημαϊκός Στρατής Μυριβήλης, είχε σχολιάσει, «σε κάθε παράσταση του Κώστα Μουσούρη, βλέπει κανείς το μόχθο που προηγήθηκε για να υποταχθούν όλα τα στοιχεία σε μία ενιαία εποπτεία, που φτάνει ως τις παραμικρές λεπτομέρειες». Ενώ αποτιμώντας τα δραματικά χαρακτηριστικά και την λυρική παρουσία του μεγάλου μας ηθοποιού, ο σπουδαίος μας θεατρικός κριτικός Κώστας Γεωργουσόπουλος είχε αναφερθεί, στην ξεχωριστή «σκηνική χάρη και φινέτσα» του πολυτάλαντου Κώστα Μουσούρη. Ο Κώστας Μουσούρης είδε το φως της ζωής στην Αθήνα το 1903. Μετά τις εγκύκλιες γυμνασιακές του σπουδές, σπούδασε δραματική τέχνη στη Σχολή της Εταιρείας Ελληνικού Θεάτρου και το 1924, προέβη στη σύσταση του «Θιάσου των Νέων» στο Παγκράτι.

Ήδη πολύ νέος από το 1925, πρωταγωνιστής στο θέατρο τέχνης του ακαδημαϊκού Σπύρου Μελά και την επόμενη χρονιά στο θέατρο της μεγάλης Κυβέλης. Τέσσερα χρόνια αργότερα ο Κώστας Μουσούρης συνέστησε δικό του θεατρικό σχήμα, μαζί με την κόρη της Κυβέλης Αλίκη Θεοδωρίδου. Και το 1932 προσελήφθη στο Εθνικό Θέατρο, συνιστώντας εκ νέου θίασο, μαζί με την Κυβέλη, την κόρη της Αλίκη, τη Μιράντα Μυράτ και το Χριστόφορο Νέζερ. Αυτή την πενταετία και μέχρι το 1937, οπότε και χώρισε θεατρικά με την Αλίκη Θεοδωρίδου, και μαζί με άλλους σπουδαίους ηθοποιούς, όπως ο Βασίλης Λογοθετίδης και ο Χριστόφορος Νέζερ, ανέβασε πολύ υψηλού κύρους δραματικές παραστάσεις, από το εγχώριο και το διεθνές δραματολόγιο. Στα χρόνια του μεγάλου πολέμου που επακο-λούθησαν, ο Κώστας Μουσούρης δημιούργησε επιθεωρησιακό θίασο, με τον Κυριάκο Μαυρέα, τον Ορέστη Μακρή και τη Μαρίκα Κρεβατά, παίζοντας σπουδαίες θεατρικές επιτυχίες της εποχής, όπως τις «Φινίτα λα μούσικα» και «Μπράβο Κολονέλλο».

Το 1951 ο Κώστας μουσούρης, προβαίνει σε ένα σημαντικό θεατρικό του βήμα, ανακαι-νίζοντας το θέατρο της Πλατείας Καρύτση, όπου και θα το μετασχηματίσει, σε μία πραγμα-τική κυψέλη υψηλής πολιτιστικής - θεατρικής δημιουργίας και εκ των υστέρων θα λάβει τιμητικά και το όνομά του «Θέατρο Μουσούρη». Σε αυτό το μεγάλο του θεατρικό ορμητή-ριο, θα συνεργαστεί με όλους τους κορυφαίους της θεατρικής μας σκηνής, μεταξύ των οποίων με τους, Έλλη Λαμπέτη, Βάσω Μανωλίδου, Νίκο Τζόγια, Ελένη Χατζηαργύρη, Αντιγόνη Βαλάκου, Δημήτρη Χορν, Αλίκη Βουγιουκλάκη, Γιώργο Μιχαλακόπουλο, Τζένη Καρέζη, Τζένη Ρουσσέα κ.α. Στις σπουδαίες παραστάσεις του διεθνούς δραματολογίου, που ανέβασε στο θέατρο του ο Κώστας Μουσούρης και τους προσέδωσε ξεχωριστό κύρος, με τη σκηνική τους αρτιότητα, τις εύστοχες διανομές, τις επιμελημένες μεταφράσεις και τον εν γένει ανεκδιήγητο επαγγελματισμό του, συγκαταλέ-γονται οι : «Τρεις αδελφές» του Άντον Τσέχοφ, «Πυγμαλί-ων» του Τζορτζ Μπέρναρ Σο, «Πρόσκληση στον πύργο» του Ζαν Ανούιγ, «Η κληρονόμος» των Ρουθ και Ογκάστους Γκέτζ, «Πεγκ, καρδούλα μου» του Τζον Χάρτλεϊ Μάνερς, «Το κουρέλι» του Ντάριο Νικοντέμι, «Φωτοφίνις» του Πίτερ Ουστίνοφ, «Ένα παράξενο ζευγάρι» Νιλ Σάιμον κ.α.

Σε ότι αφορά την παρουσία του στη μεγάλη οθόνη, ο Κώστας Μουσούρης είχε πενιχρή συμ-μετοχή. Συμμετείχε σε τέσσερις μόνο ταινίες τις : «Έρως στα κύματα» (1928) και «Αστέ-ρω» (1929) του Δημήτρη Γαζιάδη, «Αγνούλα» (1939) του Ορφανέλι και «Όλα για το παιδί της» (1958) του Κώστα Στράντζαλη.

Ο Κώστας Μουσούρης ανέπτυξε παράλληλα τη δραματου-ργική του παρουσία και συνδικαλιστική δραστηριότητα. Το διάστημα 1950-1964, διετέλεσε πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ελεύθερου Θεάτρου (ΠΕΕΘ). Για την πολυεδρική του προσφορά στην ελληνική θεατρική σκηνή, τιμήθηκε με το Χρυσό Ταξιάρχη του Βασιλικού Τάγματος του Γεωργίου Α’, το αργυρώ κλειδί της πόλεως των Αθηνών και άλλες διακρίσεις. Σημειώνοντας ακόμα ότι ο απαράμιλλος θεατράνθρωπος μας, είχε ξεχωριστές επιδόσεις και στο φάσμα της ποίησης, με σπουδαία λυρικά ποιήματα. Στις 7 Δεκεμβρίου του 1976, ο Κώστας Μουσούρης προσβεβλημένος από εγκεφαλικό επεισόδιο, εκδήμησε από τη ζωή. Την εξόδιο ακολουθία του στο Α΄ νεκροτα-φείο Αθηνών, τίμησαν ο πρώην πρωθυπουργός Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ο Αλέξης Μινωτής, ο Κάρολος Κουν, ο ακαδημαϊκός Πέτρος Χάρης, ο Μάνος Κατράκης, και άλλοι διακεκριμένοι εκπρόσωποι του πολιτισμού, της τέχνης και της πολιτικής. Υπήρξε ένας κορυφαίος της θεατρικής μας τέχνης, που άφησε αναλλοίωτο το αποτύπωμα του.

Θεατρικές παραστάσεις