Ο οιστρηλατημένος μας θεατράνθρωπος Γιώργος Λαζάνης

Ο οιστρηλατημένος μας θεατράνθρωπος

Γιώργος Λαζάνης

Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος

Από τις κορυφαίες φυσιογνωμίες του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου ο Γιώργος Λαζάνης, με τα εμπνευσμένα και ιδεοφόρα θεατρικά βήματα του, σημάδεψε ανεξάλειπτα τα θεατρικά μας δρώμενα, κατέλειπε ένα σπουδαίο θεατρικό και πολιτισμικό ευρύτερα έργο και δικαίως συγκαταλέγεται στους μύστες της θεατρικής μας τέχνης του 20ου αιώνα. Κατεξοχήν ηθικό και πνευματικό τέκνο του μεγάλου δασκάλου του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν ο Γιώργος Λαζάνης, υπήρξε κορυφαίο στέλεχος του Θεάτρου Τέχνης, κεντρικός πρωταγωνιστής σε μία μεγάλη γκάμα σημαντικών έργων του εγχώριου και του διεθνούς δραματολογίου, αλλά και απαράμιλλος δάσκαλος της θεατρικής τέχνης ,στη Σχολή Δραματουργίας του Θεάτρου Τέχνης. Μάλιστα μετά την εκδημία του μεγάλου Καρόλου Κούν το 1987, ο Γιώργος Λαζάνης ανέλαβε καλλιτεχνικός διευθυντής και διευθύνων σύμβουλος του Θεάτρου Τέχνης. Σημειώνουμε εμφατικά ότι ο Γιώργος Λαζάνης, δοκίμασε και δοκιμάστηκε στις υψηλές εκφράσεις της

θεατρικής δημιουργίας και ξεχώρισε με τις σπουδαίες επιδόσεις του και το οιστρηλατημένο έργο το οποίο παρήγε. Υπήρξε απαράμιλλος πρωταγωνιστής στα μεγάλα έργα του δραματολογίου, πρωτοπόρος και οιστρηλατημένος σκηνοθέτης, αλλά και σπουδαίος θεατρικός συγγραφέας, όπου και σε αυτό το πεδίο, αποτύπωσε αδρά την σπάνια και πλατιά θεατρική του παιδεία, αλλά και το υψηλό αισθητικό και πολιτισμικό του αισθητήριο. Για μισό και πλέον αιώνα, υπήρξε η καρδιά και η ψυχή του πρωτοπόρου Θεάτρου Τέχνης, και συνέδραμε ζωτικά στην κυριολεξία ως δεξί του χέρι του μεγάλου δάσκαλου Καρόλου Κουν, στο να πειραματιστούν δημιουργικά σε πρωτοπόρα θεατρικά μοτίβα και να διανοίξουν έτσι νέους ορίζοντες, στη δραματική τέχνη στην Ελλάδα. Μείζονος σημασίας όμως υπήρξε η συμβολή του Γιώργου Λαζάνη, στο να επιχειρήσει μία ριζική στροφή το Θέατρο Τέχνης, προς το αρχαίο δραματολόγιο από το 1965 και εντεύθεν και να μας δώσουν έτσι με μία απαράμιλλης θεατρικής αισθητικής πνοής, παραστάσεις του αρχαίου δραματολογίου.

Ο Γιώργος Λαζάνης είδε το φως της ζωής στην Αθήνα το 1928. Και με την αποπεράτωση των βασικών εγκυκλίων γυμνασιακών σπουδών, εντάχθηκε νοερά στο δυναμικό του πρωτοπόρου τότε Θεάτρου Τέχνης. Αποφοίτησε από τη δραματική σχολή του Θεάτρου Τέχνης, πλάι στο δάσκαλο Καρόλου Κουν και αμέσως αποτέλεσε μία ελπιδοφόρα και δημιουργική συνιστώσα, στο θεατρικό γίγνεσθαι του θεάτρου. Ο Γιώργος Λαζάνης ως πλήρης και με πλατύ δραματικό εύρος καλλιτέχνης, πειραματίστηκε σε μία πολύ μεγάλη και ευρεία γκάμα του θεατρικού ρεπερτορίου. Υποδύθηκε με παραστατική ενάργεια, δύσκολους και υψηλών θεατρικών αξιώσεων ρόλους, από το αρχαίο δράμα και τον Σαίξπηρ, έως το κλασικό θέατρο των αρχών του 20-ου αιώνα, αλλά και τα πρωτοπόρα νεωτερικής θεατρικής γραφής, ντόπια και ξένα έργα.

Αδιαμφισβήτητα όμως το πεδίο στο οποίο ξεχώρισε ως κορυφαίος ο Γιώργος Λαζάνης και αποτύπωσε αδρά τον καλλιτεχνικό του σφραγιδόλιθος είναι το αρχαίο δράμα. Και ιδίως η κωμωδία του Αριστοφάνη. Αξεπέραστη εξάλλου προς αυτή την κατεύθυνση, υπήρξε η δραματουργική ερμηνεία του Γιώργου Λαζάνη στους «Αχαρνής» του Αριστοφάνη. Αριστοφανική κωμωδία στην οποία ευρύτερα ξεδίπλωσε το πρωτοπόρο και εμπνευσμένο καλλιτεχνική ο ιδίωμα. Ένα καλλιτεχνικό ιδίωμα, που ήταν απόλυτα συνυφασμένο, με τον πηγαίο και άμεσο ρεαλισμό του. Στηριζόμενος έτσι σε αυτά τα θεατρικά χαρακτηριστικά του Γιώργου Λαζάνη, ο Κάρολος Κουν επέλεξε από το ΄65 και εντεύθεν, την μεγάλη στροφή του Θεάτρου Τέχνης προς το αρχαίο δραματολόγιο. Σπουδαία όμως και εμπνευσμένη, υπήρξε η δραματουργική παρουσία του Γιώργου Λαζάνη και σε μία σειρά από θεατρικές παραστάσεις, κορυφαίων συγγραφέων του διεθνούς δραματολογίου. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά συγγραφείς σε έργα των οποίων μας έδωσε μνημειώδεις θεατρικές ερμηνείες, όπως οι : Ουίλιαμς, Γκόρκι, Ιονέσκο, Γκολντόνι, Τσέχωφ, Άλμπι, Πιραντέλ-λο, Γκόμπροβιτς, Καμπανέλλης, Κεχαΐδης κ.α..

Στο πεδίο της θεατρικής συγγραφής τώρα ο Γιώργος Λαζάνης, συνέγραψε το θεατρικό έργο «Λευκή απεργία» το οποίο και σκηνοθέτησε όπως και πολλά άλλα. Συνακόλουθα παράλ-ληλα προς τη δραματουργική του παρουσία, δίδασκε ανελλιπώς δραματική τέχνη, στην Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης. Σε ότι αφορά την προσωπική του ζωή, ο Γιώργος Λαζάνης, διακρίθηκε πάντα για το ευγενές ήθος του, την καλλιτεχνική του αιδημοσύνη, τη μνημειώδη σεμνότητα του, αλλά και την απαρέγκλιτη δημοκρατική του αγωγή. Ήταν παντρεμένος με την επίσης αξιόλογη ηθοποιό Μάγια Λυμπεροπούλου, ενώ τα τελευταία χρόνια ήταν παντρεμένος με τη Μάρω Καμπούρη. Στις 5 Δεκεμβρίου του 2006, ο μεγάλος μας θεατράνθρωπος, προσβεβλημένος από την καρδιά του, εκδήμησε στο νοσοκομείο «Μετροπόλιταν». Το αλγεινό άγγελμα του θανάτου του, σκόρπισε άφατη θλίψη στο καλ-λιτεχνικό μας πεδίο, στους φίλους του θεάτρου και την πολιτισμική κοινότητα ευρύτερα. Υπήρξε ο Γιώργος Λαζάνης ένας εκλεκτός της θεατρικής τέχνης και οι μούσες μας, θα τον κατευοδώνουν για πάντα, στην αθανασία.