Ο εμπνευσμένος μας δραματουργικός ηθοποιός
Βαγγέλης Καζάν !
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Κομίζοντας την ηθική αύρα από τα κινηματογραφικά αριστουργή-ματα του Θόδωρου Αγγελόπου-λου, πορεύτηκε στους δρόμους της τέχνης, ο μεγάλος μας ηθοποιός Βαγγέλης Καζάν, που πέραν όλων των άλλων ταλάντων του, υπήρξε και σπουδαίος αθλητής του στίβου. Ο Βαγγέλης Καζάν με το σπάνιο λυρικό του κύτταρο, και την πολυεδρική δραματική του παιδεία, μας έδωσε σπουδαίες κινηματογραφικές ερμηνείες κυρίως, που συνιστούν διαμάντια στην ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου. Άνθρωπος υψηλής κινηματογραφικής αισθητικής, σμίλευσε το δραματικό του ύφος, πλάι στο μεγάλο δάσκαλο Θόδωρο Αγγελόπουλο και με αυτή την τεχνική και αισθητική πανοπλία, κατόρθωσε να δώσει στους ρόλους που υποδύετο, έξοχο δραματικό ήθος και δημιουργική πνοή.
Ο Βαγγέλης Καζάν η Καζαντζόγλου όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, είδε το φως της ζωής στο Ναύπλιο το 1936. Από τη νεαρή ηλικία του ξεχώρισε για το υποκριτικό του τάλα-ντο και έτσι με την αποπεράτωση των βασικών γυμνασιακών σπουδών, ανέπτυξε τους καλλιτεχνικούς προσανατολισμούς του. Ενεγγράφη στη δραματική σχολή του Κωστή Μιχαηλίδη και από κει ξεκίνησε τη μακρά και επιτυχημένη δραματουργική του πορεία. Την πρώτη εμφάνιση του θα κάνει στο παλκοσένικο τον Ιανουάριο του 1960, με την παράσταση του Σαίξπηρ «Ριχάρδος ο Γ΄», την οποία ανέβασε το Εθνικό Θέατρο σε σκηνο-θεσία του μεγάλου δασκάλου Αλέξη Μινωτή. Θα επακολουθήσει μία πλούσια δραματου-ργική παρουσία του Βαγγέλη Καζάν, με πολύ αξιόλογες ερμηνείες, μέσα από το θεατρικό σχήμα των «Ηνωμένων Καλλιτεχνών Νέας Ιωνίας», που θα τον καταστήσουν γνωστό στο θεατρόφιλο κοινό και θα του δώσουν φτερά στην κυριολεξία, στην περαιτέρω καλλιτεχνική του πορεία.
Στη μεγάλη οθόνη πρόβα τζενεράλε, ο μεγάλος μας ηθοποιός θα κάνει το 1953, με το αντιστα-σιακό δράμα του Σταύρου Χατζοπούλου, «Από έξι μείναμε δύο». Ένα φιλμ που δεν βρήκε τη δικαίωση του στα τότε κινηματογραφικά δεδομέ-να της εποχής, αλλά που πάραυτα έφερε ανεξίτη-λη πάνω του, τη σφραγίδα της ποιότητας. Έκτοτε θα ακολουθήσει ένας καταιγισμός κινηματογραφι-κών ερμηνειών του Βαγγέλη Καζάν, που θα καταδείξουν το σπουδαίο του λυρικό τάλαντο, αλλά και την εξοχή υποκριτική του παρουσία.
Ακαταπόνητος, εργώδης και υπέρ παραγωγικός, συμμετείχε σε πάνω από 100 ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, πολλές εκ των οποίων ανήκουν στα διαμάντια της μεγάλης μας οθόνης, ενώ ρεσιτάλ ηθοποιίας, έδωσε με τις ερμηνείες του στα αξεπέραστα films του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Μνημονεύουμε χαρακτηριστικά τις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Ο θίασος» (1975), «Το βλέμμα του Οδυσσέα» (1995), ενώ παραθέτουμε και την συγκλονιστική ερμηνεία του μεγάλου Βαγγέλη Καζάν στην ταινία- αριστούργημα του Νίκου Τζίμα «Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο» (1980), όπου και ο σπουδαίος καλλιτέχνης υποδύετο το τον δικτάτορα Παπαδόπουλο, ως στρατοδίκη που παρέπεμπε τον αγωνιστή της αριστεράς
Νίκο Μπελογιάννη, σε εκτέλεση. Μία συγκλονιστική ερμηνεία του Βαγγέλη Καζάν, που έχει μείνει ανεξάλειπτη στις μνήμες μας και μας υπομνίζει πάντα, τη σπουδαία δραματουργική του αρματωσιά. Τέλος να σημειώσουμε στα πλαίσια της πλατιάς και διεσταλμένης υποκριτικής παρουσίας του Βαγγέλη Καζάν, πώς σημαντικό ήταν το αποτύπωμά του και στη μικρή μας οθόνη, όπου και εκεί συμμετείχε με ξεχωριστή επιτυχία, σε μεγάλα σίριαλ της ελληνικής τηλεόρασης. Μνημονεύουμε χαρακτηριστικά το αριστούργημα «Χατζημανουήλ» σε σκηνοθεσία του Νίκου Σμαραγδή (1984), αλλά και τις σειρές «Η αγάπη της γάτας» (1991), «Επισκέπτης της ομίχλης» (1991), αρκετά επεισόδια της σειράς «Ανατομία ενός εγκλήματος», όπως επίσης και σε άλλες τηλεοπτικές σειρές.
Ο Βαγγέλης Καζάν στην κοινωνική του ζωή, υπήρξε ένας πολύ υψηλού κοινωνικού και πολιτισμικού ήθους άνθρωπος. Ευγενής και διακριτικός, απέφευγε πάντα τα φώτα της δημοσιότητας και τις φθηνές αβρότητες των στάρ της εποχής του. Χτυπημένος από την επάρατο νόσο, έφυγε απο τη ζωή στις 10 Μαρτίου του 2008 - ετάφη στις 12 Μαρτίου στο νεκροταφείο του Σχιστού - προξενώντας άφατη θλίψη στον καλλι-τεχνικό μας κόσμο, αλλά και ευρύτερα στην ελληνική κοινωνία. Υπήρξε ένας μύστης της δραματουργικής μας τέχνης, την οποία υπηρέτησε με ήθος αξιοπρέ-πεια και συνέπεια. Για αυτό τον θυμόμαστε πάντα με σεβασμό αγάπη και τιμή !
Φιλμογραφία
Από έξι μείναμε δυο (1953)
Η λίμνη των στεναγμών (1959)
Κατρακύλισμα στο βούρκο (1962)
Απαγωγή (1964)
Γάμος αλά ελληνικά (1964)
Δις διευθυντής (1964)
Διωγμός (1964)
Ένα παιδί χωρίς όνομα (1964)
Η σωφερίνα (1964)
Κάθε λιμάνι και καημός (1964)
Ο ανήφορος (1964)
Προδοσία (1964)
Το δόλωμα (1964)
Διχασμός (1965)
Η μοίρα ενός αθώου (1965)
Ο κλέφτης (1965)
Αδίστακτοι (1965)
Τζένη Τζένη (1966)
Αρτίστα (1966)
Ξεχασμένοι ήρωες (1966)
Άδικη κατάρα (1967)
Τρούμπα ’67 (1967)
Η Αθήνα μετά τα μεσάνυχτα (1968)
Κορίτσια στον ήλιο (1968)
Οικογένεια Χωραφά (1968)
Ταπεινός και καταφρονεμένος (1968)
Το κανόνι και τ' αηδόνι (1968)
Η δίκη ενός αθώου (1969)
Η Οδύσσεια ενός ξεριζωμένου (1969)
Ορατότης μηδέν (1970)
Ένας υπέροχος άνθρωπος (1971)
Λυσιστράτη (1972)
Μέρες του '36 (1972)
Τα χρώματα της ίριδος (1975)
Ο θίασος (1975)
Μάης (1976)
Οι κυνηγοί (1977)
Η χρυσομαλλούσα (1978)
Οι νταντάδες (1979)
Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο (1980)
Ψάχνοντας για την Πηνελόπη (1981)
Το τραγούδι της επιστροφής (1983)
Ο φονιάς (1983)
Το παζάρι (1983)
Το βλέμμα του Οδυσσέα (1995)
Παραλάβατε διορισμόν (1996)
Τηλεοπτικές σειρές
Χατζημανουήλ (1984, ΕΡΤ)
Χρόνια πολλά γλυκιά μου (1988, ΕΤ2)
Το σφαγείο(1988, ΕΤ1)
Φοιτητές (1989, ΕΤ3)
Επικίνδυνη αλήθεια (1989, ΕΤ2)
Η πόλη (1990, ΕΤ2)
Πλεκτάνη (1990, ΕΤ2)
Η αγάπη της γάτας (1991, Mega)
Ο επισκέπτης της ομίχλης (1991, Mega)
Ανατομία ενός εγκλήματος:Εν βρασμώ ψυχής (1992, ΑΝΤ1)
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι Α΄ Αναπληρωματικός Δημοτικός Σύμβουλος Αθηναίων
www.panosavramopoulos.blogspot.gr
www.panosavramopoulos.blogspot.gr