Ο μεγάλος μας θεατράνθρωπος, Θόδωρος Μορίδης !

Ο μεγάλος μας θεατράνθρωπος, Θόδωρος Μορίδης !

Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος

Με την θεατρική του πολυμέρεια και το σπουδαίο λυρικό του κύτταρο, σκέπασε για δεκαετίες ολόκληρες ο εμπνευσμένος Θόδωρος Μορίδης, την καλλιτεχνική μας σκηνή. Και μας κατέλειπε σπουδαίες ερμηνείες στο εγχώριο και το διεθνές δραματολόγιο, που συνιστούν κεφάλαιο της ελληνικής δραματολογίας. Συνεργάστηκε με όλα τα σπουδαία θεατρικά σχήματα της εποχής, όπως του Βασίλη Ρώτα, του Νίκου Χατζίσκου, της κ-ας Κατερίνας, το Εθνικό Θέατρο, του Μάνου Κατράκη, της Μαρίκας Κοτοπούλη, του Μίμη Φωτόπουλου, κ.α. μεγάλων μας δημιουργών. Και κληροδότησε σε παραστάσεις όπως : Η κυρία με τις καμέλιες», «Ο έμπορος της Βενετίας», «Πολύ κακό για το τίποτα», «Έντα Γκάμπλερ», «Πυγμαλίων», «Η Κυρά της Θάλασσας», «Νόρα», «Αγαμέμνων», «Τρωάδες», «Φιλοκτήτης», «Μήδεια», «Ρόσμερσχολμ», «Ο Βασιλικός», «Οι δαιμονισμένοι», «Η Τρικυμία», «Βυσσινόκηπος», «Μαρία Στιούαρτ» κ.α., το άφθιτο στο χρόνο και φεγγοβόλο καλλιτεχνικό του σήμα.

Ο Θόδωρος Μορίδης είδε το φως της ζωής το 1903 στη Κύπρο. Μετά τις εγκύκλιες γυμνασιακές του σπουδές και την βασική θεατρική παιδεία, εντάχθηκε σε θιάσους. Την πρωτόλεια θεατρική του εμφάνιση έκανε το 1924 με τον θίασο των Βεάκη – Νέζερ στην παράσταση «Για την αγάπη της», ενώ έπαιξε μαζί τους και στον Οιδίποδα τύραννο» του Σοφοκλή. Συνεργάστηκε με την Κυβέλη στον «Άγνωστο» το 1927 και το επόμενο έτος έπαιξε με την Ελένη Χαλκούση στην «Ιφιγένεια εν Ταύροις», ενώ ξαναέπαιξε με την Χαλκούση και στα «Αρραβωνιάσματα» του Δημήτρη Μπόγρη. Στην συνέχεια αποτέλεσε βασικό στέλεχος του «Λαϊκού Θεάτρου» του Βασίλη Ρώτα και από το 1932 ανέπτυξε συνεργασία με την Μαρίκα Κοτοπούλη. Κατά το διάστημα 1936-1943 συνεργάστηκε με την κυρία Κατερίνα στον θίασο της οποίας υποδύθηκε σπουδαίους ρόλους του διεθνούς δραματολογίου, σε παραστάσεις όπως : Η κυρία με τις καμέλιες», «Ο έμπορος της Βενετίας», «Πολύ κακό για το τίποτα», «Έντα Γκάμπλερ», «Πυγμαλίων», «Η Κυρά της Θάλασσας», «Νόρα» κ.ά. Μάλιστα παράλληλα με την θεατρική του παρουσία, εκεί γνώρισε και την γυναίκα του Τζόλυ Γαρμπή, με την οποία δημιούργησε μια στέρεα και επιτυχημένη οικογένεια, ζώντας και δημιουργώντας απο κοινού στην σκηνή και στη ζωή, για 60 χρόνια.

Και συνεχίζει ακάθεκτος την πολύπλαγκτη θεατρική του παρουσία. Επακολουθούν συνεργασίες με τα σχήματα : των Βάσω Μανωλίδου –Βεάκη – Παππά (1943-44) και την παράσταση «Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας», των «Ενωμένων Καλλιτεχνών» (1945-46) και τις παραστάσεις «Ιούλιος Καίσαρ», «Εχθροί» του Μαξίμ Γκόρκι, «Αδελφοί Καραμαζόφ», «Φον Δημητράκης» κ.ά. του «Θυμελικού Θιάσου», του Μίμη Φωτόπουλου, του Νίκου Χατζίσκου, όπου υποδύθηκε τον Πολώνιο στον Άμλετ (1955),του «Ελληνικού Λαϊκού Θεάτρου», του Μάνου Κατράκη και τις παραστάσεις «Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται», «Ηλίθιος», «Βασίλισσα Αμαλία», της Αντιγόνης Βαλάκου, της Μαίρης Αρώνη με την παράσταση «Μαντώ Μαυρογένους», αλλά και της Έλσας Βεργή.

Το διάστημα 1961 – 1983 φεύγει από το ελεύθερο θέατρο και εντάσσεται στις γραμμές του Εθνικού Θεάτρου, υποδυόμενους πολυάριθμούς μεγάλους ρόλους του διεθνούς δραματολογίου, αλλά και του αρχαίου δράματος μας, ήτοι : «Αίας», «Αγαμέμνων», «Τρωάδες», «Φιλοκτήτης», «Μήδεια», «Ρόσμερσχολμ», «Ο Βασιλικός», «Οι δαιμονισμένοι», «Η Τρικυμία», «Βυσσινόκηπος», «Μαρία Στιούαρτ», «Γενικός Γραμματέας» κ.ά Στην συνέχεια επανακάμπτει στο ελεύθερο θέατρο, παίζοντας στον «Αρχιμάστορα Σόλνες» με τον οποίο κλείνει την παρουσία του ο μεγάλος Δημήτρης Χόρν, συνεχίζει με το «Παράξενο ιντερμέτζο» με το σχήμα των Αλεξανδράκη – Γαληνέα, «Οιδίπους επί Κολωνώ» με τον «Εμπειρικό Θίασο» του Μινωτή, αλλά και με του θιάσους των Γιώργο Μεσσάλα, Δάνη Κατρανίδη και Μαριέττας Ριάλδη.

Καταιγιστική όμως είναι η παρουσία του μεγάλου μας θεατρανθρώπου Θόδωρου Μορίδη και στην μεγάλη μας οθόνη, στην οποία άφησε και εκεί ανεξάλειπτο το ευγενές λυρικό του κύτταρό. Η υποκριτική του ήταν διάστικτη από ένα άρωμα αρχοντιάς, σοβαρότητας και ηθικής ευγένειας. Έπαιξε το διάστημα 1948-70 σε πάνω από 100 ταινίες, που είναι και αυτές αψευδείς μάρτυρες της δραματικής του τέχνης. Αναφέρουμε ενδεικτικά τις ταινίες : Ελευθέριος Βενιζέλος 1910 - 1927 (1980), Παπαφλέσσας - Η μεγάλη στιγμή του ΄21 (1971), Η σκλάβα (1970), Για την τιμή και τον έρωτα (1969), Η οδύσσεια ενός ξεριζωμένου (1969), Πικρή ζωή (1965), Χτυποκάρδια στο θρανίο (1963), Μανταλένα (1960), Το ξύλο βγήκε απ’ τον παράδεισο (1959), Μαρία Πενταγιώτισσα (1957), Η Δούκισσα της Πλακεντίας (1956), Γκόλφω (1955), Ζούσα μοναχός χωρίς αγάπη (1971), Χαμένοι άγγελοι (1948), η κορυφαία κινηματογραφική μεταφορά της «Ηλέκτρας» από την Επίδαυρο, μαζί με την μεγάλη Άννα Συνοδινού κα σε σκηνοθεσία Τάκη Μουζενίδη κ.α.

Πλήρης δόξης και ημερών σε ηλικία 100 ετών, ο Θόδωρος Μορίδης στις 22 Δεκεμβρίου 2003 έφυγε από την ζωή – κηδεύτηκε στον Μαραθώνα- σκορπώντας καθολική θλίψη, στους ανθρώπους της τέχνης, αλλά και στο θεατρόφιλο κοινό, που βαθιά τον αγάπησε. Αφήνοντας ωστόσο για πάντα ανεξίτηλο, ως ηθικό κεφάλαιο, το ευγενές και αξεπέραστο δραματικό του ήθος.

Φιλμογραφία

Η γυναίκα που έβλεπε όνειρα (1989) ...... θείος

Ο κήπος με τα αγάλματα (1982)

Ελευθέριος Βενιζέλος 1910 - 1927 (1980) ..... Εμμανουήλ Μπενάκης

Επικίνδυνη νύχτα (1974) ...... δεσπότης

Ζούσα μοναχός χωρίς αγάπη (1971) ..... Γιαννόπουλος

Παπαφλέσσας - Η μεγάλη στιγμή του ΄21 (1971) .... Παλαιών Πατρών Γερμανός

Η αρχόντισσα του κάμπου (1971)

Η λιογέννητη (1971)

Ο αήττητος (1971)..... Παύλος Κέλτης

Εσένα μόνο αγαπώ (1970) .... καθηγητής γυμνασίου

Η σκλάβα (1970) ..... καπετάν Καλογρεάς