Πολιτική Ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος (Μέρος Ένατο)

Πολιτική Ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος (Μέρος Ένατο)

Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος

Ακολούθως μετά τον Τζαβέλα, πρωθυπουργός ανέλαβε ο Γιώργος Κουντουριώτης, για επτά μήνες, εν συνεχεία ο Κωνσταντίνος Κανάρης για δεκατέσσερις μήνες και ακολούθησε μια σταθερή κυβέρνηση του Αντώνη Κριεζή. Σημειώνεται μάλιστα ότι στην κυβερνητική αυτή θητεία και ειδικότερα το 1850, το οικουμενικό πατριαρχείο αναγνώρισε την ύπαρξη της αυτοκεφάλου ελλαδικής εκκλησίας. Αυτή την περίοδο όμως θα λάβουν χώρα και σοβαρά επεισόδια που στιγμάτισαν την ιστορική μας πορεία. Είναι τα λεγόμενα «παρκερικά επεισόδια», οπότε και ο αγγλικός στόλος με αρχηγό τον ναύαρχο Πάρκερ, πολιόρκησε τον Πειραιά και επιχείρησε μια μικρή κατοχή της χώρας. Ο λόγος ήταν τα υπέρογκα χρέη της Ελλάδος προς την Αγγλία και η αδυναμία της να ανταποκριθεί σ΄αυτά. Τον Αντώνιο Κριεζή διαδέχτηκε στην πρωθυπουργία για ένα χρόνο και πάλι ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος. Μάλιστα αυτή την περίοδο οι Άγγλοι θα κάνουν κανονική κατάληψη του Πειραιά. Για τούτο και ο Μαυροκορδάτος θα λάβει το στίγμα του κατοχικού πρωθυπουργού. Ήταν η περίοδος του Κριμαϊκού πολέμου, ενώ θα συμβεί και το εξής συνταρακτικό γεγονός. Από τους Άγγλους ναύτες μετεδόθη η θανατηφόρος νόσος της εποχής χολέρα. Όμως στο πολιτικό πεδίο έχουμε μια εξέλιξη, που θα διαφοροποιήσει άρδην την ψυχολογία των Ελλήνων για τον βασιλιά Όθωνα. Ο Όθων αυτή την περίοδο του Κριμαϊκού πολέμου και της αγγλικής κατοχής αποδύεται σε μια μεγάλη προσπάθεια για την εκδίωξη των άγγλων. Η στάση αυτή θα αποτιμηθεί δεόντως ηθικά από τους Έλληνες που στο πρόσωπό του βλέπουν έναν αξιαγάπητο βασιλιά. Τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο θα διαδεχθεί στην πρωθυπουργία ένας συντηρητικής κατεύθυνσης και πολιτικά ανερμάτιστος πολιτικός, που πολλές φορές θα συναντήσουμε πιο κάτω. Είναι ο Δημήτριος Βούλγαρης. Πρωθυπούργευσε για δυο χρόνια και επι της θητείας του απεχώρησαν οι αγγλικές κατοχικές δυνάμεις. Θα ακολουθήσει η μακρόπνοη για τέσσερα χρόνια κυβέρνηση του Αθανάσιου Μιαούλη -γιού του πυρπολητή ναυάρχου της επανάστασης Ανδρέα Μιαούλη – στο τέλος της θητείας της οποίας δηλαδή το 1862 έλαβαν χώρα ένοπλα κινήματα εναντίον του Όθωνα. Το βασικότερο από αυτά εκδηλώθηκε στο Ναύπλιο. Τα κινήματα κατεστάλησαν αμέσως σε λουτρό αίματος και κοινός παρανομαστής των επιδιώξεών τους ήταν η εκδίωξη του βασιλιά.

Τελευταίος πρωθυπουργός επι Όθωνα ήταν ο γιός του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη Γενναίος Κολοκοτρώνης. Η θητεία του διήρκησε πέντε μήνες και σ΄ αυτήν έλαβαν χώρα τα «Σκιαδικά». Τα «Σκιαδικά» (1862) ήταν μια φοιτητική κινητοποίηση που εκδηλώθηκε για ασήμαντο λόγο. Ειδικότερα αντέδρασαν στην εισαγωγή ξένων καπέλων, με τα οποία κατέβαιναν οι φοιτητές στους δρόμους και που ονομάζονταν σκιάδια. Πάραυτα η κινητοποίηση πήρε μεγάλες διαστάσεις, ενεπλάκη ο στρατός και είχαμε πυροβολισμούς και συλλή-ψεις. Τον ιστορικό Οκτώβριο του 1862 έλαβε χώρα η λεγόμενη «Οκτωβριανή» επανάσταση και ο βασιλεύς Όθων εκθρονίστηκε. Στο αποχαιρετιστήριο διάγγελμά του προς τον ελληνικό λαό ο Όθωνας τόνισε την ηθική του θλίψη, που θα αποχωρίζονταν την Ελλάδα, αλλά και την βαθύτατη ανησυχία του για τα προβλήματα που θα αντιμετώπιζε ο τόπος. Το κεφάλαιο λοιπόν της πρώτης βασιλείας για την Ελλάδα έκλεινε. Και τώρα μερικές κρίσεις για την έντιμη ιστορική αποτίμηση του πρώτου μας βασιλιά. Ο Όθων ήλθε στην Ελλάδα από μια χώρα της Βορειοκεντρικής Ευρώπης τη Βαυαρία, με κοινωνική κουλτούρα και πολιτισμική αγωγή τελείως ξένη προς αυτή των ελλήνων. Αντ΄ αυτού μάλιστα στην αρχή η χώρα διοικήθηκε από τη μισητή αντιβασιλεία του και στην συνέχεια από τον ίδιο με αλαζονεία και έπαρση. Σταδιακά όμως ο Όθωνας αφομοίωσε τα πολιτιστικά ήθη, την κοινωνική ψυχολογία και τις παραδόσεις των Ελλήνων, έγινε πιο προσηνής, σεβάστηκε τις ιστορικές ιδιαιτερότητες του λαού μας και διοίκησε με μετριοπάθεια και αγάπη για τον τόπο. Με κορύφωση της καλής εκδοχής της διοίκησής του, την αγωνιώδη προσπάθειά του κατά τον Κριμαϊκό πόλεμο, για την αποτίναξη της αγγλικής κατοχής στον Πειραιά. Σε καμιά των περιπτώσεων όμως δεν θα μπορούσε να συγκριθεί από απόψεως ικανοτήτων, κυβερνητικής επάρκειας, γνώσεων και εμπειρίας, με τον μέγιστο Ιωάννη Καποδίστρια, που είχε με το πελώριο ανάστημά του επισκιάσει και αυτόν τον αρχηγό της Ιεράς Συμμαχίας Κλέμενς Μέτερνιχ. Κατά τραγική ειρωνεία μάλιστα η εκθρόνισή του έγινε λίγο μετά από την σπουδαία συμβολή του στη λήξη της αγγλικής κατοχής του Πειραιά, όπου και είχε ηθικά αποκατασταθεί στη συνείδηση των Ελλήνων. Ο λόγος της ψυχολογικής αυτής αντίδρασης του ελληνικού λαού ήταν αδιευκρίνιστος. Προφανώς είχε κουράσει η πολυετής παρουσία του Όθωνα και η κατά καιρούς συμμετοχή του στη νόθευση των εκλογικών διαδικασιών. Βεβαίως μεγάλη συμβολή στην εκδίωξή του από το στέμμα της Ελλάδος είχαν και οι δυσαρεστημένοι ουκ ολίγες φορές από την πολιτική του Άγγλοι. Σίγουρα αν δεν υποκίνησαν ευθέως, υποδαύλισαν μεθοδικά την αντίδραση του ελληνικού λαού εναντίον του βαυαρού βασιλέα. Όμως αυτές οι στρεβλώσεις στην πολιτική ζωή του αρτιγέννητου νεοελληνικού κράτους, θα συνεχιστούν και μετά την εκδίωξη του Όθωνα. Και θα απαλειφθούν πολύ αργότερα, με την εμπνευσμένη παρουσία, του οραματιστή πολιτικού μας Χαριλάου Τρικούπη. Στη φωτογραφία ο ναύαρχος Ουίλιαμ Πάρκερ, κατέπλευσε τον Ιανουάριο του 1850 στον Πειραιά με τον γιγάντιο για την εποχή στόλο του και αιχμαλώτισε πλήθος ελληνικών πλοίων – ως εγγύηση- θέτοντας συνάμα υπο κατοχή όλο τον λιμένα, με αίτημα την πληρωμή των υπέρογκων αγγλικών δανείων απο την ελληνική κυβέρνηση. Ήταν απο τα πρώτα ωμά δείγματα της οικονομικής αποικιοκρατίας των Άγγλων στην Ελλάδα. Μείζονα ρόλο στην αποτίναξη της αγγλικής κατοχής του Πειραιά, με ξεχωριστό αλήθεια θάρρος, διαδραμάτισε ο βασιλιάς Όθων, εκφράζοντας έτσι μια απο τις καλές στιγμές της πολυτάραχης βασιλείας του στον τόπο.Συνεχίζεται …

*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι υποψήφιος Βουλευτής της «Ένωσης Κεντρώων» στην Α΄Αθηνών
www.panosavramopoulos.blogspot.gr