Γλάδστων ένας ιδιότυπος φιλέλληνας …
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Ο Γλάδστων εκτιμούσε ότι τα Επτάνησα δεν θα μπορούσαν να προσφέρουν τίποτα πλέον στην εξωτερική πολιτική της Αγγλίας. Θεώρησε έτσι καλό αφενός μεν να δρομολογήσει την ένωσή τους με την Ελλάδα, αφετέρου να «πουλήσει» την προσάρτησή τους ως δήθεν διπλωματική στήριξη προς τη χώρα μας. Παράλληλα δέσμευσε τότε εκβιαστικά την Ελλάδα με τον επαχθή για την ασφάλειά της όρο «να αποφύγει κάθε επιθετική ενέργεια κατά των γειτόνων της Τούρκων» Τον ανθελληνισμό του ο Γλάδστων τον εξέφραζε σε κάθε ευκαιρία. Ενδεικτική είναι και η θέση του στην προσπάθεια του νεοσύστατου τότε ελληνικού κράτους, να απελευθερώσει και τα άλλα υπόδουλα ακόμα τμήματά του της Θεσσαλίας, της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Θράκης. Απέναντι σε αυτούς τους εύλογους στόχους της Ελλάδας, ο άγγλος πολιτικός αντέτεινε τον πλήρη αφοπλισμό της !!! Προκειμένου μάλιστα να εκβιάσει την ελληνική κυβέρνηση να αποστεί από τα απελευθερωτικά της σχέδια, υπενθύμιζε στον υφυπουργό του Χάμμοντ τη δεινή θέση της Ελλάδος, μέσω του δανείου που είχε συνάψει με τους άγγλους. Συνιστούσε έτσι στην Ελλάδα να μειώσει τις στρατιωτικές δαπάνες της. Και με το επιχείρημα ότι οι προστάτιδες δυνάμεις εγγυοδοτούσαν την ασφάλεια της χώρας μας, καλό θα ήταν για την Ελλάδα να μην διατηρεί στρατό και στόλο, αλλά μόνο αστυνομία για την εσωτερική της ασφάλεια. Μέσα από αυτό το οπτικό πρίσμα ο Γλάδστων έβλεπε την πολιτική ανάπτυξη και εκπόρευση του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Στο ίδιος μήκος κύματος της ανθελληνικής του πολιτικής, ο Γλάδστων προκειμένου να αποτρέψει τους έλληνες στις επαναστατικές –απελευθερωτικές τους βλέψεις, επέσειε το αποτυχημένο κίνημα της Κρήτης το1866 για να συνενωθεί με τη μητέρα Ελλάδα και υπόμνιζε με νόημα, ότι οι Μεγάλες Δυνάμεις δεν θα επέτρεπαν στην Ελλάδα να διευρύνει τα σύνορά της και καλό θα ήταν να απαλλαγεί από αυτή την προκατάληψη !!! Και όμως η πατρίδα στο πρόσωπό του έβλεπε έναν εξαιρετικό φιλέλληνα. Σε τούτο όμως το γεγονός πέρα από την αυτονόητη αποικιοκρατική πολιτική της προστάτιδας υπερδύναμης Αγγλίας, προς όλους τους Βαλκάνιους λαούς που αποζητούσαν την πολιτική τους ελευθερία, είχε κατά πολύ συμβάλει και η δουλική στάση των ελληνικών κομμάτων, που έναντι της ικανοποίησης των ευτελών συμφερόντων τους, είχαν απεμπολήσει κάθε ίχνος εθνικής αξιοπρέπειας και είχαν γίνει φόρου υποτελείς της εξωτερικής πολιτικής των μεγάλων δυνάμεων.
Πόσο εύστοχα όμως αποδίδει την δουλική εξάρτηση της ελληνικής πολιτικής τότε από τις προστάτιδες δυνάμεις, ο μεγάλος μας συγγραφέας και ποιητής Γεώργιος Βιζυηνός στο ποίημα του «Ατθίδαι Αύραι» :
Τη μάνα αυτή που τους γεννά, την ροκανούν παντοτινά στα δένδρο τα σκουλήκια/και παίρνουν για άπειρα φλουριά, ελεημοσύνη από τη Φραγκιά / και από την Τουρκιά χαστούκια.
Παράλληλα όμως με τους πολιτικούς ελιγμούς στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, μέσω των οποίων ο μεγάλος άγγλος πολιτικός Ουίλιαμ Γλάδστων έδινε την ψευδαίσθηση στους έλληνες ότι ήταν φίλος τους και ότι συγκατατίθετο στα συμφέροντά τους, συνέτειναν στον υποτιθέμενο φιλελληνισμό του και μερικά ακόμα γεγονότα. Ο Γλάδστων ήταν πολύ μορφωμένος, ήταν φορέας κλασικής παιδείας και έχοντας ασχοληθεί με την μετάφραση του Ομήρου, έδινε την ψευδαίσθηση ότι η αγάπη του για τα ελληνικά γράμματα θα τον οδηγούσε στην προάσπιση των δικαίων της Ελλάδος. Ακόμα η αλλαγή του status της εξωτερικής πολιτικής της υπερδύναμης που συνεπάγονταν την ενδυνάμωση της Ελλάδος, για να αποτραπεί η ισχυροποίηση της αντιπάλου προς την Αγγλία Ρωσίας στη Νότιο Βαλκανική, έδωσε στον Γλάδστωνα το κίνητρο να εκδηλώσει δήθεν φιλελληνικά αισθήματα. Στην πραγματικότητα όμως δεν προάσπιζε παρά τα επεκτατικά συμφέροντα της χώρας του στη Βαλκανική. Έτσι φαίνεται πως υπαγόρευαν οι βουλές της ιστορίας για αυτό τον ιδιότυπο φιλέλληνα, που πάραυτα η ελληνική πατρίδα διενήργησε και έρανο για να του φτιάξει ανδριάντα... Το παρόν κείμενό μου έχει δημοσιευθεί και σε αθηναϊκές εφημερίδες και περιοδικά πολιτισμικού χαρακτήρα.
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι υποψήφιος Βουλευτής της «Ένωσης Κεντρώων» στην Α΄Αθηνών.
www.panosavramopoulos.blogspot.gr