Τώρα προαγωγή της έρευνας και της καινοτομίας
Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος
Ένα από τα μεγάλα στοιχήματα που δυστυχώς έχασε η ελληνική πολιτεία τις δυο τελευταίες δεκαετίες, για να μπορέσει να ανταποκριθεί με επάρκεια στα νέα επιστημονικά και κοινωνικά διακυβεύματα και να καταστήσει συνάμα την εθνική μας οικονομία υγιή, ακμαία και ανταγωνιστική, είναι αυτό της έρευνας και της καινοτομίας. Είναι και αυτή η εθνική μας ήττα, απόρροια των στρεβλώσεων, των οδυνηρών πολιτικών ανεπαρκειών, αλλά και της θανατηφόρας κομματικής ιδιοτέλειας που κυριάρχησαν στο μεταπολιτευτικό πολιτικό μας τοπίο, βυθίζοντας τον τόπο στην υστέρηση και την υπανάπτυξη. Η Ελλάδα που διαθέτει ένα από τα πιο προικισμένα και πολυτάλαντα διανοητικά κεφάλαια, το οποίο διαπρέπει στα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου, έχει δυστυχώς το θλιβερό προνόμιο, να παρουσιάζει τραγικές υστερήσεις στην έρευνα και την καινοτομία. Είναι επομένως αδήριτη εθνική επιταγή να αλλάξουμε ρότα αμέσως – χθές κιόλας αν ήταν δυνατόν – και μέσα από ένα καλοσχεδιασμένο Master Plan για την τόνωση του ερευνητικού επιστημονικού μας δυναμικού, να δρομολογήσουμε την ανάταξη της χώρας στο φάσμα της έρευνας και της καινοτομίας. Σήμερα που η εθνική μας οικονομία καταρρέει από τις ποικίλες δυσπλασίες και στρεβλώσεις, ένεκα των εφαρμοζόμενων κατά καιρούς οικονομικών μας πολιτικών, η ραγδαία ανάπτυξη της έρευνας και της καινοτομίας, πρέπει να αποτελέσουν στρατηγικά εργαλεία του αναπτυξιακού της προσανατολισμού. Προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει :♦ Να προαχθεί μέσα από την αρμονική συνεργασία πανεπιστημίων και ιδιωτικών επιχειρήσεων, η έρευνα και η καινοτομία, με την ταυτόχρονη αποβολή της στρεβλής νοο-τροπίας που καλλιεργήθηκε από δηλητηριώδη ιδεολογήματα του παρελθόντος, ότι πανεπιστημιακή έρευνα και επιχειρηματική δραστηριότητα είναι έννοιες ξένες μεταξύ τους. Στην ίδια κατεύθυνση να αυξηθούν σημαντικά τα κρατικά και ιδιωτικά κονδύλια για την έρευνα. Και ακόμα να διαμορφωθεί μια σαφής, σταθερή και με μακριά θωριά στον ορίζοντα, εθνική σρατηγική πολιτική για την έρευνα και την καινοτομία.
♦ Να δημιουργηθούν Οργανωμένες Τεχνουπόλεις και Ζώνες Καινοτομίας, που θα αποτελέσουν κυψέλες ανάδειξης και προαγωγής όλων των σπουδαίων επιτευγμάτων στο φάσμα της καινοτομίας και της έρευνας, αλλά και πολυδύναμα εργαστήρια τεχνολογίας αιχμής. Πρέπει δηλαδή στα πρότυπα άλλων προηγμένων ευρωπαϊκών κρατών, αλλά και της Αμερικής, να δημιουργήσουμε άμεσα οργανωμένους πόλους παραγωγής της έρευνας και της καινοτομίας. Το έξοχο παράδειγμα της «Nokia», αλλά και η «Silicon Valey» όπου αφενός μεν μια μικρή χώρα η Ιρλανδία κατόρθωσε να αναστηθεί και να ευημερίσει οικονομικά, στηριζόμενη στην παραγωγή τεχνολογίας αιχμής στις τηλεπικοινωνίες, αφετέρου η Αμερική πέτυχε μέσα από την δημιουργία μιας προηγμένης «Τεχνούπολης», να κερδίσει την τεχνολο-γική πρωτοκαθεδρία στην Πληροφορική, δείχνουν το δρόμο της ανάπτυξης και της ευημερί-ας. Στο πεδίο αυτό είναι εμφανές ότι ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα, πρέπει να είναι κεντρικός. Και μέσα από τις επενδύσεις που θα γίνουν, να δώσει πνοή, όραμα και θέσεις εργασίας, σε μια πραγματική βαριά βιομηχανία-διανοητικό κεφάλαιο που διαθέτει η Ελλάδα.
♦ Να διαφοροποιηθεί άρδην και να γίνει πιο ευέλικτο, λειτουργικό, αλλά και φιλικό συνάμα προς τους νέους επιστήμονες, το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο για τις ευρεσιτε-χνίες και τα πνευματικά δικαιώματα. Διότι δεν είναι δυνατόν να υπάρξει καινοτομία, χωρίς την αποτελεσματική προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων των παραγωγών τεχνολο-γίας αιχμής. Ενώ επίσης θα πρέπει μέσα από νέες δομές που θα θεσπιστούν στο πεδίο της κατοχύρωσης των δικαιωμάτων, να δοθεί ξεχωριστή προτεραιότητα στην διευκόλυνση του επιστημονικού μας δυναμικού, σε ότι αφορά την κατάθεση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη.
Η Ελλάδα διαθέτει ένα αξεπέραστο επιστημονικό δυναμικό και ευρύτερα διανοητικό κεφά-λαιο, που διαπρέπει στα πέρατα της οικουμένης στα καλύτερα πανεπιστήμια και τεχνολο-γικά ιδρύματα. Διανοητικό κεφάλαιο, που θα μπορούσε καθοριστικά να συμβάλει στην επιβαλλόμενη σήμερα - περισσότερο από ποτέ- εθνική προσπάθεια ταχείας οικονομικής και κοινωνικής ανασυγκρότησης της πατρίδας μας και που χάνεται δυστυχώς στους δαιδάλους της γραφειοκρατίας της δημόσιας διοίκησής μας, αλλά και στην τραγική ανεπάρκεια της πολιτικής μας τάξης, να το αναγορεύσει σε κεντρικό όπλο εθνικής στρατηγικής ανάπτυξης. Αν άλλες χώρες είναι προικοδοτημένες με άφθονες πλουτοπαραγωγικές πηγές, η Ελλάδα είναι προικοδοτημένη στην τρισχιλιάχρονη παρουσία της, στην αχανή λεωφόρο του χρόνου, με αξεπέραστα πολιτιστικά και πνευματική καταπιστεύματα, που πρέπει να αποτελέσουν την μεγάλη της απάντηση, στις προκλήσεις των καιρών, αλλά και στην περίσταση της εθνικής χρεοκοπίας. Ας μην απολεσθεί και αυτό το σπουδαίο κεφάλαιο που διαθέτουμε σαν έθνος, στο όνομα της πολιτικής μας αβελτηρίας. Το παρόν άρθρο μου έχει δημοσιευθεί και στις εφημερίδες "Αυγή" και "Παρατηρητής" της Ηλείας.
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος είναι M.Sc. Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π.
www.panosavramopoulos.blogspot.gr